“ފެއާ ޓްރޭޑް” މަސްވެރިންގެ ބުރަ މަސައްކަތުގެ ނަފާ ރާއްޖޭގެ އެކި ރަށްރަށަށް
މަސްވެރިކަމަކީ ދިވެހި އިގްތިޞާދުގެ ބިންގަލެވެ. ދިވެހި އާއިލާތައް ފުދުންތެރި ކުރުވާ އެންމެ ބޮޑު ހަރަކާތެވެ. ނަމަވެސް މަސްވެރިކަމަކީ ދިވެހީންގެ ލޭނާރޭ އެއީ ދިވެހި އިގްތިޞާދުގެ މައިތަނބޭ ކިޔަމުން ދިޔަ ނަމަވެސް ހަގީގަތަކީ މަސްވެރިކަމަށް ވުރެ ބޮޑު އަހައްމިއްޔަތެއް ، ބޮޑު ޝައުގެއް ޓުއަރިޒަމަށާއި އިމާރާތްކުރުމުގެ ދާއިރާއަށް ދެވިފައި ވުމެވެ. އެ ދާއިރާތަކަށް ބަރޯސާވާ މިންވަރު އިތުރުވެ މަސްވެރިންނަކީ ހަމައެކަނި ނަމެއްގައި މުހިންމު ބަޔަކަށް ވުމެވެ.
މި އުސޫލަކީ ނުވަތަ މި ވިސްނުމަކީ ކޮށި ވިސްނުމެއްކަން އަންގައިދިނީ މިއަދުގެ މި ޙާލަތެވެ. ކޮވިޑް19ގެ މުސީބާތެވެ. ދިވެހި އިގްތިސާދު އެ ދާއިރާއެއްގެ މައްޗަށް އެއްކޮށް ދޫކޮށްލެވިފައި އޮތް ޓޫރިޒަމް ހުއްޓުމަކަށް އައިސް ، ގައުމު ބިކަވެ ނިކަމެތި ވުމުން އަންގައިދިނީ ޓުއަރިޒަމަކީ އެކަމަށް އެކަނި ބަރޯސާ ވެވެން ނެތް ދާއިރާއެއް ކަމެވެ. ތަރައްގީކޮށް ކުރިއަރުވަންވީ މަސްވެރިކަމާއި ދަނޑުވެރިކަންފަދަ ސިނާޢަތް ކަމެވެ. ބާރުވެރި ކުރުވަންވީ ވިއްސާރަޔާއި އަވީގައި ކަނޑުމަތީގައި ހޭދަ ކުރާ މަސްވެރިންކަމެވެ.
ނަމަވެސް ހިތި ހަގީގަތަކީ މަސްވެރީންގެ ބާނާ މަސްކޮޅު ކިރާލުމުން އެދުވަހަކު ލިބެން އޮތް އަގެއް އެ ދުވަހަކު ދެވުނީމާ އެމީހުންގެ ބޭނުން ކެނޑޭ ކަމެވެ. އަދި ކިއެއް! ގޭގައި ތިބި އަނބިދަރީންގެ ހުވަފެންތައް ހަގީގަތަކަށް ހަދައިދިނުމަށް ކަނޑުމަތީގައި ދާ އޮހޮރުވައިގެން ބާނައިގެން އަންނަ މަސްކޮޅަށް ބަދަލެއްގެ ގޮތުގައި ދޭ ސްލިޕްކޮޅަކުން ފުއްދާލަން ޖެހުމެވެ. މަސްވެރީން ބާނާ މަސްކޮޅުން އެކި އުފެއްދުންތައް އުފައްދާ، ފަޚުރުވެރި ދިވެހި ދިދަ އެ އުފެއްދުންތަކުގައި ޖަހައިގެން އެކްސްޕޯޓް ކުރާއިރު ، މަސްވެރިޔާއަށް ލިބޭ ސްލިޕްކޮޅުގެ ފަހަތުން ހަފްތާ ، ދެހަފްތާ ވަންދެން މަސްވެރިޔާ ދުވަން ޖެހުމަކީ ލަދުވެތިވާން ޖެހޭ ކަމެކެވެ.
މި ހިތި ހަގީގަތަކާ ކުރިމަތިލާ މަސްވެރީންގެ އުދާސްތަކަށް ލުޔެއް ހޯދައިދިނުމަށް މިއަދު އިސްވެ ހަރަކާތްކުރާ އެއް ބަޔަކީ "ބުލޫ ޔޫ" އެވެ. ހޮރައިޒަން ފިޝަރީޒް ކޮމްޕެލްކްސްއާއެކު މަސައްކަތް ކުރަމުން އަންނަ "ބުލޫ ޔޫ"ގެ ރާއްޖޭގެ އެޖެންޓް އަބުދުﷲ ޝާކިރާއި ހޮރައިޒަންގެ ދަށުން ހިންގާ މާންދޫ ފިޝަރީޒް ކޮމްޕްލެކްސްގެ ޑެޕިޔުޓީ ޖެނެރަލް މެނޭޖަރ އިބްރާހީމް ޝަހީމް ވަނީ މި ޕްރޮގްރާމާ ގުޅޭ މަޢުލޫމާތު "ދެން"އާ ހިއްސާ ކޮށްފައެވެ.
ޝަހީމް ވިދާޅުވީ މި ޕްރޮގްރާމްގެ ދަށުން މިހާރު ވެސް ލ.ހިތަދޫ، މާމެންދޫ ، ގަން އަދި ކުނަހަންދޫގައި މަސްވެރި ޖަމްއިއްޔާތައް އުފައްދާފައިވާ ކަމަށާއި އެ ޖަމްއިއްޔާތަކަށް މިދިޔަ އަހަރު އެކަނި ވެސް 3.2 މިލިއަން ރުފިޔާ ދެވިފައިވާ ކަމަށެވެ. އަދި އެ ފައިސާއިން އެ ރަށްރަށުގައި މުހިންމު މަސައްކަތްތަކެއް ކޮށްފައިވާކަން ޝަހީމް ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ. ޝަހީމް ވިދާޅުވީ މި ޕްރޮގްރާމްގައި ބައިވެރިވާ މަސްވެރީން މާންދޫއަށް އެކަނި މަސްކިރުން ލާޒިމް ނޫން ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް އެ މަސްވެރީންނަށް ފައިސާ ދެވޭނީ މާންދޫއަށް ކިރާ މަހުން އުފެއްދޭ މަސްދަޅަށް ބަލާ ހިސާބު ކުރުމަށް ފަހުގައި ކަމަށް ޝަހީމް ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ.
މި ޕްރޮގްރާމުން ނަފާ ލިބޭ ހިތަދޫގެ މަސްވެރިއެއް ކަމަށްވާ އަޙުމަދު މުޙައްމަދު ބުނީ އެރަށުގެ ޖަމްއިއްޔާއަށް ހަތްލައްކައަށްވުރެ ގިނަ ރުފިޔާ ލިބިފައިވާ ކަމަށާއި އެ ފައިސާއިން އައިސްޕްލާންޓެއް ހެދުމަށް ވިސްނަމުންދާ ކަމަށެވެ.
މި ޕްރޮގްރާމްގެ މަންފާ ކިޔައިދެމުން މާމެންދޫގެ މަސްވެރިއެއް ކަމަށްވާ އިބްރާހީމް ސާމިރު ބުނީ އެ ރަށަށް ލިބުނު އާމްދަނީން ރަށުގެ ކުނިގޮނޑު ސާފުކޮށްފައިވާ ކަމަށާއި އަދި ރަށުގެ ސުކޫލަށް އެހީތެރިވުމަށް ވިސްނަމުންދާ ކަމަށެވެ. މީގެ އިތުރުން އެރަށުން މި ޕްރޮގްރާމްގައި ބައިވެރިވާ މަސްދޯނިތަކުގެ ސަލާމަތީ ވަސީލަތްތަކަށް އެފައިސާއިން ޚަރަދު ކުރުމަށް ވެސް ނިންމާފައިވާ ކަމަށް ސާމިރު ފާހަގަ ކުރިއެވެ.
މި ޕްރޮގްރާމް އެންމެ ކާމިޔާބުކަމާއެކު ހިންގާ އެއް ރަށަކީ ލ.ގަމެވެ. އެރަށުގެ މަސްވެރިންގެ ޖަމްއިއްޔާއިން ވަނީ ވަރަށް ގިނަ ހަރަކާތްތަކެއް ހިންގާފައެވެ. އެގޮތުން އެ ޖަމްއިއްޔާގެ ޚަރަދުގައި ހަމަދު ސުކޫލުގެ ވޯކްވޭއެއް ހެދުމާއި އިހައްދޫ ސުކޫލުގެ ކްލާސްތައް ޑިޖިޓަލް ކުރުމަށް ސްމާޓް ޓީވީ ހަދިޔާ ކުރުމާއި މުކުރިމަގު ސުކޫލުގެ އައުޓްޑޯ ޕާކެއް ހެދުމާއި ދަތުރުވެރީންނަށް ތުނޑީ ބަނދަރުން ފެން ލިބޭނެ ގޮތް ހަމަޖެއްސުން ހިމެނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ގަމުން އެ ޕްރޮގްރާމްގައި ބައިވެރިވެފައިވާ ދޯނިތަކަށް ސަލާމަތީ ވަސީލަތްތައް ފޯރުކޮށްދިނުމާއި ޕްލާސްޓިކް މަދު ކުރުމަށްޓަކައި ފެން ބުއިމަށް ފުޅީގެ ބަދަލުގައި ދޯނިތަކުގައި ކޫލަރު ހަރު ކުރުމަކީ ވެސް އެ ޖަމްއިއްޔާއިން ކުރިއަށް ގެންދާ މަސައްކަތެވެ.
މި މަސައްކަތްތަކާ ގުޅޭ ގޮތުން ގަމު މަސްވެރީންގެ ޖަމްއިއްޔާގެ ރައީސް ޢަލީ ހަފީޒް ބުނީ ރަށުގެ ތަރައްގީއަށާއި މުޖުތަމައުގެ ބޭނުންތަކަށް ބޭނުންވާ އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަކީ މަސްވެރީންނަށް ލިބޭ ވަރަށް ބޮޑު ހިތްހަމަ ޖެހުމެއް ކަމަށެވެ.
"މަސްވެރީންގެ ހައިސިއްޔަތުން އަޅުގަނޑުމެން ވަރަށް އުފާވޭ މިކަންކަން ކުރެވޭތީ ، ކުރިއަށް ވެސް އަޅުގަނޑުމެން ރާވާފައި އެބަހުރި މިއަށްވުރެ ބޮޑެތިކަންކަން ، އެކަންކަމަކީ ކައުންސިލާ ގުޅިގެން ކުރަންޖެހޭ ކަންކަމަށް ވާތީ އާ ކައުންސިލްތައް އުފެދުމުން އެކަންކަން އަޅުގަނޑުމެން ކުރިއަށް ގެންދާނަން" ބުލޫ ޔޫއާ މާންދޫ ފިޝަރީޒް ގުޅިގެން ހިންގާ މި ޕްރޮގްރާމްގެ މުހިންމުކަމާއި ފައިދާ ފާހަގަ ކުރަމުން އަލީ ހަފީޒު ބުންޏެވެ.
ބުލޫ ޔޫގެ ރާއްޖޭގެ އެޖެންޓް ޝާކިރު މައުލޫމާތު ދެއްވި ގޮތުގައި ޕްރޮގްރާމުން ބައިވެރިވާ މަސްވެރީން ހިމެނޭ ގޮތުން އެ ރަށެއްގައި މަސްވެރީންގެ ޖަމްއިއްޔާއެއް އުފައްދަން ޖެހެއެވެ. އަދި މަސްވެރީން މާންދޫއަށް ކިރާ މަހުން އުފައްދާ މަސްދަޅުގައި "ފެޔަރ ޓްރޭޑް" ލޯގޯ ޖަހާ އާންމުކޮށް ވިއްކާ އަގަށްވުރެ ބޮޑު އަގުގައި ބޭރުގެ މާރުކޭޓްތަކަށް މަސްދަޅު ވިއްކައެވެ. އާންމު އަގަށްވުރެ ބޮޑުވާ އަގަކީ މަސްވެރީންނަށް ހަދިޔާ ކުރެވޭ ފައިސާއެވެ.
ޝާކިރު ވިދާޅުވީ މި ޕްރޮގްރާމްގައި ބައިވެރިވުމުގެ ފުރުސަތު އާންމުކޮށް ހުޅުވާލާފައިވާ ކަމަށާއި މަސްވެރީން މެދުވެރިވެ ރަށް ރަށުގެ ކުރިއެރުމަށް ގިނަ ހަރަކާތްތަކެއް ހިންގުމަކީ މަސްވެރީންނަށާއި ބުލޫ ޔޫއަށް ވެސް ލިބޭ ވަރަށް ބޮޑު އުފަލެއް ކަމަށެވެ.
