އަޅުގަނޑުމެން ޢިބުރަތް ހާސިލު ކުރަންވީ ކާބަފައިންގެ ދިރިއުޅުމުންނެވެ. ހުޅަނގުގެ ދިރިއުޅުމަކުން ނޫނެވެ.
ދިވެހިންނަކީ އަމިއްލަވަންތަ ސަޤާފަތެެއް ލިބިފައިވާ ބަޔެކެވެ. ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި ޤައުމުތަކުގައި އަމިއްލަ ބަހެއް ނެތަސް، ދިވެހިންނަކީ އަމިއްލަ ބަހެއް ވެސް ލިބިފައިވާ ބަޔެކެވެ. އެހެންކަމުން، ކާބަފައިން އަޅުގަނޑުމެންނަށް ފޯރުކޮށްދީފައިވާ މި އަގުހުރި ނިޢުމަތްތައް ކުރިއަށް އޮތް ޖީލުތަކަށް ފޯރުކޮށް ދިނުމަކީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ބޮލުގައި އެޅިފައިވާ ފަރުދީ ޒިންމާއެކެވެ.
އެހެން ނަމަވެސް، ސުވާލަކީ ދިވެހިންގެ ބޮލުގައި އެޅިފައި މިވާ ފަރުދީ ޒިންމާ އަޅުގަނޑުމެންނަށް އަދާ ކުރެވޭތޯއެވެ؟
ރާއްޖެ އިސްލާމް ވީ ދުވަހުއްސުރެ ދިވެހިންނަކީ އަޅުކަމަށް ވަރަށް ފަރުވާތެރި ބަޔެކެވެ. މަސައްކަތުގައި އަވަދިނެތި އުޅެމުން ވެސް ގަޑިން ގަޑިއަށް ނަމާދު ކުރި ބަޔެކެވެ. ކަނޑު މަތީގައި ވިޔަސް، ދަނޑު މަތީގައި ވިޔަސްމެއެވެ. ނަމަވެސް، މިހާރު ވަޒީފާ އަދާކުރާ މީހުންގެ ތެރެއިން މި އާދަ ފެންނަން އޮތީ ވަރަށް މަދު ބައެއްގެ ފަރާތުންނެވެ. ނަމާދަށް ނުދަނީ ކީއްވެތޯ ސުވާލު ކުރުމުން ޖަވާބަކަށް ވަނީ އޮފީހުގައި މާ ބުރަކޮށް އުޅޭތީ ނަމާދަށް ނުދެވެނީ ކަމަށެވެ. ނަމާދު އެޅުމަކީ އެމީހުންނަށް ބޮޑުކަމަކަށް ނުވާ ފަދައެވެ.
އިހުގައި ދިވެހިންނަކީ އެއް ތަށިން ކައި، އެއް ތަށިން ބޮއެ އުޅުނު ބަޔެކެވެ. ޖެހިގެން ހުންނަ ގޭގެ ބަތް ތަވާގެ ފޫ ކަހާ އަޑު އިވުމުން އެ ގެއަށް ކާ އެއްޗެހި ފޯރު ކޮށްދިން ބަޔެކެވެ. ނަމަވެސް، ދިވެހި މުޖުތަމަޢުން މިހާރު މި މަންޒަރެއް ނުފެނެއެވެ. ހުޅަނގުގެ ޤައުމުތައް ފަދައިން އެ މީހަކާ އެ މީހެކެވެ. އަވަށްޓެރިއަކަށް، އާއިލާ މީހަކަށް ބެލުމެއް ނެތެވެ. އޮންނަން ޖެހޭ އެއްބައިވަންތަ ކަމެއް ވެސް ނެތެވެ.
މާޒީވެ ދިޔަ އަހަރު ތަކުގައި ދިވެހިން ސަޤާފީ ހެދުން އަޅައި އުޅުނު ގޮތް ވެސް މިހާރު ބަދަލު ވެއްޖެއެވެ. އިހުގައި އަންހެނުން ލައި އުޅުނީ ލިބާހާއި ކަނޑިކިއެވެ. ފިރިހެނުން ލައިއުޅުނީ މުންޑު ނުވަތަ ފޭލި އާއި އެކު ގަންޖުފަރާހެެވެ. ނަމަވެސް، މިހާރު ސަޤާފީ ހެދުމެއް ލާން ޖެހިއްޖެ ނަމަ ދެ ބާވަތުގެ މީހުން ވެސް ގިނަފަރު ލައި އުޅެނީ ޓީޝާޓަކާއެކު ފޭއްޔެކެވެ. ސަޤާފީ ހެދުމެކޭ ބުނެވޭ ޒާތުގެ އެއްޗެއް ފެންނާނީ ވަރަށް މަދުންނެވެ. ކަން މިހެން އޮތަސް، އަޅުގަނޑުމެން ޤަބޫލުކުރަން ޖެހޭ ހަޤީޤަތަކީ އަމިއްލަ ސަޤާފަތް ތެރެއަށް އެހެން ސަޤާފަތްތައް ވެއްދުމަކީ ވަރަށް ދަށު ދަރަޖައިގެ ކަމެއް ކަމެވެ.
އަޅުގަނޑުމެން ދިވެހިންނަށް ދިވެހިންނޭ ކިޔުނީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ކާބަފައިންގެ ސަބަބުންނެވެ. އެހެން ކަމުން އަޅުގަނޑުމެން ނަމޫނާ އަކަށް ވެސް ބަލަން ޖެހޭނީ ހަމަ އެ ކާބަފައިންނެވެ. ދުނިޔޭގެ އެކިކަންކޮޅު ތަކުގައިވާ މީހުން ކުރާ ކަންތަކަކަށް ނޫނެވެ.