ކައިވެންޏާއި ވަރިއަކީ އެ ކަންކަމުގައި ސަމާސާކުރުން ހިމެނޭ ކަންކަމެއް ނޫން: ހުތުބާ
އިސްލާމީ ޝަރީއަތުގައި ވަރިއަކީ އެ ކަމުގައި ފިގްހީ އެތައް ހުކުމެއް ހިމެނޭ ކަމެއް ކަމަށާއި ކައިވެންޏާއި ވަރިއަކީ އެ ކަންކަމުގައި ސަމާސާކުރުން ހިމެނޭ ކަންކަމެއް ނޫން ކަމަށް މިއަދުގެ ހުކުރު ހުތުބާގައި ބުނެފި އެވެ.
ވަރި ކުރުމާއި އިއްދަ އާ ބެހޭ ހުކުމްތަކުގެ މައްޗަށް އަލިއަޅުވާލައި ހުތުބާގައި ބުނީ ވަރިއަކީ ވަކިވުމާއި އަލްވަދާއު އޭގައި ހިމެނޭ ބަހެެއް ކަމަށެވެ. އިސްލާމީ ޝަރީއަތުގައި ވަރިއަކީ، އެ ކަމުގައި ފިގްހީ އެތައް ހުކުމެއް ހިމެނޭ ކަމެއް ކަމަށެވެ. ކައިވެންޏާއި ވަރިއަކީ އެ ކަންކަމުގައި ސަމާސާކުރުން ހިމެނޭ ކަންކަން ނޫން ކަަމަށެވެ.
ރަސޫލު ﷲ ހަދީސްކުރެއްވި ބަސްފުޅެއްގެ މާނައިގައިވެ އެވެ. "ތިން ބަހެއް ގަސްތަކާލައިގެން ނުވަތަ ސަމާސާއަކަށް ބުނި ކަމުގައި ވިޔަސް އެ ކަންކަމުގެ ހުކުމް ހިނގާނެ އެވެ. އެއީ ކައިވެނި ކުރުމާއި ވަރި ކުރުމާއި ކައިވެނި ރުޖޫއަ ކުރުމެވެ."
ކައިވެންޏަކީ މަތިވެރި ގުޅުމަކަށްވާއިރު، ޝަރުއީ ސަބަބަކާ ލައިގެން މެނުވީ އަނބީން އެ ކަނބަލުންގެ ފިރީންގެ ގާތުން ވަރިވާން އެދުމަކީ، އިސްލާމްދީނުގައި ނަހީކުރައްވާފައިވާ ކަމެއް ކަމަށެވެ. ނަބިއްޔާ ހަދީސްކުރެއްވި ބަސްފުޅެއްގެ މާނައިގައިވެ އެވެ. "ހައްގަކާ ނުލައި، ފިރިމީހާގެ ގާތުން ވަރިވާން އެދޭ އަންހެނާގެ މައްޗަށް ސުވަރުގޭގެ ވަސް ހަރާމްވެގެން ވެ އެވެ."
މިއަދުގެ ހުތުބާގައި ބުނި ގޮތުގައި ޒަވާޖީ ހަޔާތުގެ ގުޅުމަށް ބުރޫއަރާ ފަދަ ކަމެއް މެދުވެރިވެއްޖެ ހާލަތެއްގައި އަމަލު ކުރަންވީ ޝަރުއީ ގޮތް ކީރިތި ގުރްއާނުގައި ބަޔާން ވެގެންވާ ކަމުގަ އެވެ. އެގޮތުން ދެމަފިރިއެއްގެ ދެމެދުގައި އުފެދޭ އަރައިރުން، ވަރި އާ ހަމައަށް ދިއުމުގެ ކުރިން ހައްލުކުރެވޭނެ ގޮތެއް އޮތްތޯ ބެލުމަށް ދެ ފަރާތުން ފޮނުވާ ނިޔާވެރީންގެ ނިންމުމާ އެއްގޮތަށް އަމަލު ކުރަން ޖެހޭ ކަމުގަ އެވެ.
ވަރިކުރުން ހުއްދަވާ ސަބަބުތަކުގެ ތެރޭގައި އަނބިމީހާގެ އަހްލާގު ނުބައިވުމާއި ޒަވާޖީ ހަޔާތުގެ އިންތަކުން ބޭރުވުމާ އަދި ﷲ ގެ އަމުރުފުޅުތަކަށް ފަރުވާ ކުޑަކުރުން ހިމެނެ އެވެ. މާތް ﷲ އެންގެވި އިމުގެ ތެރޭގައި ދެމަފިރީންނަށް ޒަވާޖީ ހަޔާތް ވޭތުނުކުރެވޭނެކަން ކަށަވަރުވެއްޖެ ނަމަ، އެންމެ ރަނގަޅު ގޮތަކީ ވަރިވުމެވެ. ހަމަ އެފަދައިން ފިރިމީހާ އަނބިމީހާގެ މައްޗަށް އަނިޔާވެރިވެ، އޭނާގެ ހައްގުތައް އަދާނުކުރާ ނަމަ، އަނބިމީހާއަށް ކައިވެނި ހުލްއުކުރުމަށް ހުށަހެޅުން ހުއްދަވާނެ އެވެ. އެފަދަ ހާލަތެއްގައި ފިރިމީހާ އޭނާއަށް ދިން ކައިވެނީގެ ރަން އަނބުރައި ދޭން ޖެހެ އެވެ.
ހުތުބާގައި ބުނީ ފުރަތަމަ ވަރި އާއި ދެވަނަ ވަރީގެ އިއްދައިގެ ތެރޭގައި އަނބިމީހާ އިންނަން ޖެހޭނީ ފިރިމީހާގެ ހިޔާވަހިކަމުގެ ދަށުގައި ކަމަށެވެ. އެއީ އެ ހާލަތުގައި ފިރިމީހާއަށް ކައިވެނި ރުޖޫއަކުރުމުގެ ހައްގު އޮންނާތީ ކަމަށެވެ. މިއީ ޒަވާޖީ ހަޔާތް ދެމެހެއްޓުމަށް އިސްލާމް ދީން ބާރުއަޅާ މިންވަރު އަންގައިދޭ ކަމެއް ކަމަށެވެ.
މަސްލަހަތު ހުރި ގޮތަކީ އެއީ ކަމުގައި ވަނީ ނަމަ، އިއްދައިގައި އަނބިމީހާ އިންނައިރު، އަނބިމީހާ ރުޖޫއަކުރުމުގެ ހައްގު އޭނާގެ ފިރިމީހާއަށް ލިބިގެންވާ ކަމަށެވެ. އިއްދައިގެ މުއްދަތުގައި ފިރިމީހާ އޭނާގެ އަނބިމީހާ ދިރިއުޅޭނެ ތަނަކާއި ހަރަދުބަރަދު ދޭން ޖެހޭނެ ކަމަށެވެ. އަނބިމީހާ ފިރިމީހާއަށް ކިޔަމަންގަންނަން ޖެހޭނެ ކަމަށެވެ. އިއްދައިގެ މުއްދަތުގައި އެކަކު ނިޔާވެއްޖެ ނަމަ، އަނެކާއަށް ވާރުތަމުދަލުން ބައި ލިބޭނެ ކަމަށެވެ. އަދި އިއްދައިގައި އިން އަންހެނާ އާއެކު އެއްވަގުތެއްގައި ކައިވެނިކުރުން ހަރާމް އަންހެނަކާ ކައިވެންޏެއް ނުކުރެވޭނެ ކަމަށެވެ. އަދި ހަތަރުވަނަ އަނބިމީހާ ވަރިކޮށްފައިވާ ނަމަ، އޭނާގެ އިއްދަ ހަމަވުމުގެ ކުރިން އިތުރު މީހަކާ ކައިވެނި ނުކުރެވޭނެ ކަމަށެވެ.
ތިންފަށް ވަރިއަކުން ފިރިމީހާ އޭނާގެ އަނބިމީހާ ވަރިކޮށްފިނަމަ، އެ ފިރިހެނާގެ މައްޗަށް ވަރިކުރި އަންހެނާ ހަރާމްވާނެ ކަމަށެވެ. އެކަމުގެ ހުކުމްތައް ކީރިތި ގުރްއާނުގައި ވަނީ ބަޔާންކުރައްވާފަ އެވެ. އެގޮތުން ތިންފަށްވެފައިވާ އަންހެނާ، އޭނާ ވަރިކުރި ފިރިމީހާ އާ އިނުމުގެ ނިޔަތުގައި، ފަށްކަނޑާން މީހަކާ އިނުމަކީ ހަރާމް ކަމެކެވެ. ފަށްކަނޑާން ކައިވެނިކުރާ މީހުންނަށް މާތް ﷲ ލައުނަތްލައްވާފައިވާ ކަމަށް ކީރިތި ރަސޫލާ ހަދީސްކުރެއްވި ބަސްފުޅެއްގެ މާނައިގައިވެ އެވެ. "ފަށްކަނޑައިދޭ މީހާ އާއި ފަށްކަނޑައިދިނުމަށް އެދޭމީހާއަށް ﷲ ލައުނަތްލެއްވި އެވެ."
މިއަދުގެ ހުތުބާގައި ބުނި ގޮތުގައި ކައިވެންޏާއި ވަރީގެ ޝަރުއީ ހުކުމްތަކެއް ކަނޑައެޅިފައިވާއިރު، އެ ކަންކަން ބެލެހެއްޓުމާއި އާއިލާތަކުގެ ހައްގުތައް ރައްކާތެރި ކުރުމަށް ދައުލަތުން ހަދާފައިވާ ގާނޫނުތަކާއި ގަވާއިދުތަކަށް ހުރުމަތްތެރިކޮށް ހިތަންވާނެ ކަމުގަ އެވެ. ކޯޓުތަކުގައި ކައިވެންޏާއި ވަރި އާ ގުޅުންހުރި ކަންކަން ރަޖިސްޓްރީކޮށް، ބެލެހެއްޓުމަކީ މި ޒަމާނުގައި ކުރުން ވާޖިބުވެގެންވާ ކަމެއް ކަމުގަ އެވެ. އެ ކަންކަން އެ ގޮތަށް ނުބެލެހެއްޓިއްޖެ ނަމަ ތަރިކައިން ވާރުތަވުން ފަދަ ހައްގުތަކުން ދެމަފިރީންނާއި ދަރީން މަހްރޫމު ވެދާނެ ކަމުގަ އެވެ. އޭގެ ސަބަބުން އިޖުތިމާއީ އެތަކެއް މައްސަލަތަކެއް އުފަންވުމުގެ ބިރު އެބައޮތް ކަމުގަ އެވެ. އެހެންކަމުން "އަލްސާލިހުލް މުރްސަލާތް" ގެ ގަވާއިދުގެ ދަށުން ކައިވެންޏާއި ވަރީގެ ކަންކަމުގައި ހެދިފައިވާ ގާނޫނުތަކާއި ގަވާއިދުތަކަށް ތަބާވާން ޖެހޭނެ ކަމުގަ އެވެ.
ހުކުރު ހުތުބާގައި ވަނީ ވަރީގެ މައިގަނޑު ދެ ބާވަތް ކަމަށްވާ ރަޖުއީ ވަރި އާއި ބާއިނު ވަރީގެ މައްޗަށާއި ހުކުމުގެ ގޮތުން ވަރި ބެހޭ ދެ ބައި ކަމަށްވާ ސުންނީ ވަރި އާއި ބިދުއީ ވަރިއަށް އަލިއަޅުވާލާފަ އެވެ. އަދި އިއްދައިގެ މުއްދަތުގައި އަމަލުކުރަން ޖެހޭ ގޮތާއި މާބަނޑުވެފައިވާ އަންހެނުންނާއި އަދި ހުވަފަތްވެފައިވާ އަންހެނުންގެ އިތުރުން އެހެން ހާލަތްތައް ދިމާވެފައިވާ އަންހެނުންގެ އިއްދައަށް ތަފުސީލީ ގޮތެއްގައި ބަލާލާފަ އެވެ.
