އެސްފީނާއަކީ ސަމާސާއެއް ނޫނެވެ.އެސްފިޔަ ޖަހާލާހާ އަވަހަށް ވެސް އެސްފީނާ ޖެހިދާނެއެވެ.
އެސްފީނާއަކީ ހަޤީގަތެއްކަމާ މެދު ބައެއް މީހުންގެ ހިތުގައި ޝައްކު އުފެދެއެވެ. އެއީ އަސްލެއް އެކުލެވިގެން ނުވާ ބޯދާ ބުނުންތަކެއް ކަމަށް ޤަބޫލުކުރާ ބަޔަކު ވެސް އެބަ އުޅެއެވެ. ނަމަވެސް އެސްފީނާއަކީ ސަމާސާއެއް ނޫނެވެ. ޚިޔާލީ އެއްޗެއް ވެސް ނޫނެވެ. ހަޤީގަތެކެވެ. އެސްފީނާއަކީ ހަޤީޤަތެއްކަން ކީރިތި ޤުރުއާނާއި ސުންނަތުން ސާބިތުވާން އެބައޮތެވެ.
އެގޮތުން އެސްފީނާއަކީ ކޮބައިކަން ބަޔާންކޮށްދެއްވާ އިބްނުލް ޤައްޔިމް ވިދާޅުވެފައިވަނީ ”އެސްފީނާއަކީ އެއްޗަކާމެދު ޤަބޫލުވެވޭ ހިނދު، އެމީހާގެ ނަފްސުގެ ނުބައިކަން އެ އެއްޗަކާ އަމާޒުވެ، އަޅައިގަނެ، އެ ނަފްސުގެ ވިހަ އެ ބަލައިލެވޭ އެއްޗަކަަށް ފޯރުވާ ފޯރުވުމެވެ” ( ޒާދުލް މަޢާދު 4/167)
އަދި ހަމަ އެއާއެކު އިބްނުލް މަންޒޫރު ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި އެސްފީނާއަކީ ”ލޮލުގެ ވިހަ އެއްޗަކާ އަމާޒުވެ، އެ އެއްޗަކަށް ގެއްލުން ލިބުމެވެ. މިގޮތުން ޢަދާވާތްތެރިއަކު އޭނާ އާއި ދިމާލަށް ބަލާ ބެލުމެއްގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން އެ ބެލެވުނު ފަރާތް “ބަލިވެ”އެވެ. ” ( ލިސާނުލް ޢަރަބި 13/301 )
އަދި މީގެ އިތުރުން އަލް ޙާފިޒު އިބްނު ޙަޖަރު އެސްފީނާއާ ބެހޭ ގޮތުން ވިދާޅުވެފައި ވަނީ ” އެސްފީނާއަކީ އެދުންވެރި ކަމާއެކު އެއްޗަކަށް ބަލާ ބެލުމެއްގެ ސަބަބުން، އޭނާގެ ނުބައި ނަފްސުގެ ޠަބީޢަތުގައިވާ ވިހަކަމުގެ އަޘަރު އެއްޗަކަށް ފޯރައި، އެކަމުގެ ސަބަބުން އެއަށް ގެއްލުން ލިބުމެވެ. ” ( ފަތުޙުލް ބާރީ 10/200 )
ކޮންމެއަކަސް ޒަމާން މިވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް ބަދަލު ވެފައެވެ. ޓެކްނޮލޮޖީ މިވަނީ ދިރިއުޅުމުގެ އެއްބަޔަށް ވެފައެވެ. އެއާ ނުލާ ދިރިއުޅެން ދަތި އެއްޗަކަށް ވެފައެވެ. ކުރާ ކޮންމެކަމާ އުޅޭ ކޮންމެ ގޮތެއް ވަގުތުން ވަގުތަށް ދުނިޔޭގެ ކޮންމެ މީހަކަށް ވެސް ބަލާ ލެވޭހާ ފަސޭހަ އެއްޗަކަށް ވެފައެވެ. ފޮޓޯ އަދި ވީޑިއޯގެ ޒަރިއްޔާއިން ވިޔަސް މެއެވެ. މީ އެސްފީނާއަށް ހުޅުވިގެންދާ ވަރަށް ބޮޑު ދޮރެކެވެ. މީ ވަރަށް ބޮޑަށް ސަމާލުވާން ޖެހޭ ކަމެކެވެ. ސަބަބަކީ އެސްފީނާއަކީ އިޚްތިޔާރަކާއެކު ވެސް ނުވަތަ އިޚްތިޔާރަކާ ނުލައި ވެސް ޖެހިދާނެ އެއްޗަކަށް ވާތީއެވެ.
އެސްފީނާއަކީ ހަޤީޤަތެއްކަން ބަޔާން ކޮށްދެއްވާ ކީރިތި ރަސޫލާ ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ޙަދީޘްކުރެއްވިއެވެ. ” اسْتَعِيْذُوا بِا للهِ مِنَ الْعَيْنِ فَإِنَّ الْعَيْنَ حَقٌّ ” މާނައީ: "އެސްފީނާއަކީ އޮތް އެއްޗެކެވެ. ފަހެ، ﷲ ގެ ހަޟްރަތުން އެއިން ރައްކާތެރިވުމަށް އެދޭށެވެ! ” (އިބުނުމާޖާ، ބާބުލް ޠިއްބު؛ އަލް ޙާކިމް، އަލް މުސްތަދްރަކް. އަލް އަލްބާނީ ވަނީ މިޙަދީޘް ސައްޙަ ކުރައްވާފައި)
އަދިވެސް އެކަލާނގެފާނު ޙަދީޘްފުޅު ކުރައްވާފައި ވެއެވެ.” إِنَّ الْعَيْنَ لَتُوْلِعُ بِالرَّجُلِ بِإِذْنِ اللهِ حَتَّى يَصْعَدَ حَالِقًا فَيَتَرَدَّى مِنْهُ ” މާނައީ: ” މީހާ އުސް ފަރުބަދައަކަށް އަރައި ވެއްޓިއްޖައުމަށް ދާންދެން ﷲ ގެ އިޛްނަފުޅާ ލައިގެން އެސްފީނާ އޭނާގެ ފަހަތުން ދެއެވެ. ” (މުސްނަދް އަޙްމަދު؛ އަބޫ ޔަޢްލާޞަހީހުލްޖާމިޢު ، ގައި އަލް އަލްބާނީ ވަނީ މިޙަދިޘް ސައްޙަ ކުރައްވާފައި).
ކޮންމެއަކަސް އެސްފީނާއަކީ ދެބަސްވެވެން ނެތް ހަޤީޤަތެކެވެ. ނަމަވެސް މިކަމާމެދު ވިސްނާލެވެނީ ނުވަތަ ސަމާލު ވެވެނީ ކިހާވަރަށްތޯ މީ މިއަދު އުފައްދަން ޖެހޭ ސުވާލެކެވެ. އެސްފީނާއިން ސަލާމަތްވެ ރައްކާތެރިވުމަށް އަހަރުމެންގެ ދިރިއުޅުމުގެ ވައްޓަފާޅިއާއި އާދަކާދަތަކަށް ވެސް ބަދަލުތަކެއް ގެންނަން ޖެހެއެވެ. އެގޮތުން އެސްފީނާގެ އުނދަގޫ އެންމެ ބޮޑަށް ފޯރާ އަދި އެ އުނދަގޫ ދެނެގަންނަށް ނޭނގޭ އެއްބަޔަކީ ކުޑަކުދިންނެވެ.
ޒަމާނުންސުރެ އަހަރުމެންގެ ތެރޭގައި މިއޮންނަ ކުޑަކުދިންގެ ރޫފަޔަށް ފާޑު ކިޔުމާއި އެއްކުއްޖަކު އަނެއް ކުއްޖަކަށް ތަފާތު ކިޔުން ހުއްޓާލަން ޖެހެއެވެ. ރޫފަ ރަނގަޅުކޮށް ތިބޭ ކުދިން ގިނައިން ކާ ވާހަކައާއި، ތަންކޮޅެއް ހިކި އަނަރޫފަ ކޮށް ހުންނަ ކުއްޖެއްނަމަ ނުކާ ވާހަކަ ފަދަ ވާހަކަ ތަކަކީ އަދި އެފަދަ ނަޒަރަކުން ބެލުމަކީ އެސްފީނާ ޖެހިދާނެ ސަބަބުތަކެވެ. ހަމަ މިއާއެކު ކިޔެވުމަށް އެއްކުއްޖަކު އަނެއް ކުއްޖަކާ، މޮޅުދެރަ ކިޔުމަކީ ވެސް އެސްފީނާ އަދި ޙަސަދަވެރިކަން އުފެދި އާލާވެގެން ދާނެ ކަންކަމެވެ. ވީމާ މިފަދަ ކަންކަމުން ދަރިން ސަލާމަތް ކުރުމަށް ބެލެނިވެރިން މިފަދަ ކަންކަމުން ދުރުވެ ރައްކާތެރިވުން މުހިންމެވެ.
އެސްފީނާއަކީ ހީކުރާ ވަރަށް ވުރެން މާ ނުރައްކާތެރި އަދި ވަރަށް ފަސޭހައިން ޖެހިދާނެ ވިހައެކެވެ. ވީމާ މިކަމުން ސަލާމަތްވުމަށް އެންމެ ރަނގަޅު ފަރުވާއަކީ އެސްފީނާއަށް މަގުފަހިވާ އެންމެހާ ކަންކަމުން ދުރުވެ ރައްކާތެރިވުމާއެކު ހެދުނާއި ހަވީރުގެ ޛިކުރުތައް ފަދަ ޛިކުރުތައް ކިޔުމަށް އާދަކުރުމެވެ. އަދި ދަރިންނަށް ވެސް އާދަ ކޮށްދިނުމެވެ. ހަމަ އެއާއެކު އެސްފީނާއާއި ސިޙުރާއި ޙަސަދައިން ރައްކާތެރި ކޮށްދެއްވުން އެދި ގިނަގިނައިން ދުޢާކުރުމެވެ.