ފޮޓޯ ސްޓޯރީ: ކަޅުއޮށްފުންމީގެ ލަކުޑިން ހަދާފައިވާ ކޮޅުފުށީ މިސްކިތް

ޣާޒީ މިސްކިތް: އިހު ޒަމާނުގައި މި މިސްކިތް ކައިރީގައި ވަރަށް ބޮޑު ވެވެއް އޮތް ކަމަށް ބުނެވޭ. ރާއްޖޭގެ ތާރީޚު ދިރާސާކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރެއްވި އެޗްސީޕީ ބެލް ކޮޅުފުއްޓަށް ކުރެއްވި ޒިޔާރަތުގައި ނެންގެވި ފޮޓޯއެއްގައި ވެވު ފެންނަން އޮވޭ.

މިސްކިތުގެ ހަރިންމައިން ބޭރުން ފެންނަން ހުރި ދެ މަހާނައެއް: ތާރީޚު ބުނާ ގޮތުން އިހުގައި މިސްކިތުގެ ވަށައިގެން ރީތި މަހާނަ ގާތަށް ހުރި ގަބުރުސްތާނެއް އޮތް. އެތަން ނެތިގޮސް މިހާރު ފެންނަން ހުރީ މިސްކިތުގެ ހަރިންމަ ފާރުން ބޭރުގައި ވަކިން ހުރި މި ދެ މަހާނަ އެކަނި.

މިސްކިތުގެ ހަރިންމަ ތެރެއިން އަތިރިމަތި ފެންނަން އޮންނަ ގޮތް: މިސްކިތް ބަހައްޓަވާފައި ވަނީ ރަށުގެ ދިއްތުނޑި އާ ދިމާ އަތިރިމަތީގައި. ތާރީޚުވެރިން ލިޔުއްވާފައިވާ ގޮތުން ކަޅުއޮށްފުންމީގެ ވަކަރުތައް ބޭނުންކުރައްވައިގެން މިސްކިތް ބިނާކުރެއްވީ ރަދުން ހުވަދުއަތޮޅަށް ކުރެއްވި ދަތުރުފުޅަށް ފަހުގައި މާލެ ވަޑައިގަންނަވަނިކޮށް، ގަދަ ވިއްސާރައިގައި ޖެހި ދިއްތުނޑިއަށް އޮޑި "ސަލާމަތް" ކުރެއްވުމާ ގުޅިގެން.

ސުނާމީގައި ލިބުނު ގެއްލުމާ އެކު ފެނުނު އާސާރު ރައްކާތެރިކޮށްފައި: މިސްކިތުގައި އަލިފާނުގެ ހާދިސާއެއް ހިނގި. އެ ހާދިސާގައި މުޅި މިސްކިތް އަނދައިގެން ދިޔަ ކަމަށް ބުނެވޭއިރު، އަނެއް ބަޔަކު ކިޔަމުން އައީ އަނދައިގެން ގޮސްފައި ވަނީ މިސްކިތުން ބައެއް ކަމުގައި. ރަށުގެ މީހުން މިސްކިތް އަލުން ބިނާކުރި ކަމަށް ބުރަވެފައިވަނިކޮށް، ސުނާމީގައި ލިބުނު ގެއްލުމުގައި މިސްކިތް ބިނާކުރެއްވުމުގައި ތަކުރުފާނުން ބޭނުންކުރެއްވި ކަޅުއޮށްފުންމީގެ ވަކަރުތައް ފެނުނު. އަލިފާނުގެ އަސަރު އެ ތަކެއްޗަށް ކޮށްފައިވާކަން ދެނެގަނެވި، ހުޅުހިފި ހާދިސާގައި މުޅި މިސްކިތް އަނދައިގެން ނުދާކަން ސާބިތުކުރެވިފައިވާ ކަމަށް ތާރީޚުވެރިން ލިޔުއްވާފައިވޭ.

ސުނާމީގައި ލިބުނު ގެއްލުމާ އެކު ފެނުނު އިންނަފަތުގެ ބައެއް: ސުނާމީ ކާރިސާ އާ ގުޅިގެން މިސްކިތަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ގެއްލުންވި. މިސްކިތުގެ ހުޅަނގު ދެކުނު ފަރާތު ފެންޑާ އާއި މިސްކިތާ ގުޅޭ ކަނުން އުވަގަނޑު ވެއްޓުނު. ފާރުގެ ތެެރެއިން މިސްކިތް ބިނާކުރެއްވުމުގައި ބޭނުންކުރެއްވި ދޯންޏެއްގެ އިންފަތުގެ ބަޔަކާއި ވަކަރުތަކެއް ފެނިފައިވޭ. މިސްކިތަށް ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކަށް ފެންނާނެހެން އެ ބައިތައް ހުރީ ރައްކާތެރިކޮށްފައި.

މިސްކިތުގެ ބޭރު އިންފާރުގައި ހަރުކޮށްފައިވާ ދިދަތަކެއް: އިންފާރުގެ ވަށައިގެން ހަރުކޮށްފައިވާ މި ކުދި ދިދަތަކަކީ ތަކުރުފާނުން ކަޅުއޮށްފުންމިއަށް ދެއްވި ދިދަ ކަމަށް ބުނެވޭ. ކަޅުއޮއްފުންމީގެ ފޭސްތާށި ބޭއްވެވީ މިސްކިތަށް ދެއްވި ދިދަގެ ރަމްޒެއްގެ ގޮތުގައި ކަމަށް ވެސް ތާރީޚުވެރިން ލިޔުއްވާފައިވޭ.

ޣާޒީ މިސްކިތް: މިސްކިތް ބެހެއްޓެވުމަށް ފަހު، ޣާޒީ ތަކުރުފާނުގެ ބޮލު ފޭލިކޮޅަކާއި ކަނޑިކޮޅަކާއި އަދި ކަޅުއޮއްފުންމީގެ ފޭސްތާއްޓެއް މިސްކިތަށް ހަދިޔާ ކުރެއްވި ކަމަށް ބުނެވޭ. ތާރީޚުވެރިން ލިޔުއްވާފައިވާ ގޮތުގައި މިސްކިތަށް ތަކުރުފާނުންގެ ސިއްކަ ޖައްސަވާ ފަތްކޮޅެއް ވެސް ދެއްވި.

ޣާޒީ މިސްކިތް: ތަކުރުފާނުން މިސްކިތަށް ހަދިޔާ ކުރެއްވި ކަނޑިކޮޅު ސުމުއްވުލްއަމީރު މުހައްމަދު އަމީން މުލަކަތޮޅަށް ކުރެއްވި ދަތުރުފުޅުގެ ތެރެއިން މާލެ ގެންނެވި ކަމަށް ބުނެވޭ. އަހަރުތަކެއް ފަހުން އެ ކަނޑިކޮޅު ކަމަށް ބުނެވޭ ކަނޑިކޮޅެއް ދާރުލްއާސާރުން ދުށް ކަމަށް ތާރީޚުވެރިޔާ މުޙައްމަދު ލުތުފީ ލިޔުއްވާފައިވޭ.

މިސްކިތުގެ ވަކަރުތައް މަތީގައި ބަހައްޓާފައިވާ ފޮށިކޮޅުތަކެއް: މިއީ މިސްކިތް ބިނާކުރެއްވި ޒަމާނުގައި ބޭނުންކުރެއްވި ފޮށިކޮޅުތަކެއް. ކަޅުއޮށްފުންމީގައި ބޭނުންކުރެއްވި ކަމަށް ބުނާ އެ ފޮށިކޮޅުތަކުގެ ތެރޭގައި އެ ޒަމާނުގެ ބައެއް ތަކެތި ހުރި ކަމަށް ބުނެވޭ.

ޣާޒީ މިސްކިތް: މިސްކިތް ބެލެހެއްޓުމަކީ ކޮޅުފުށީ ކައުންސިލުން އިސްކަންދީގެން ކުރަމުން އަންނަ ކަމެއް. ފަސް ވަގުތު ނަމާދު ކުރުމަށް ބޭނުން ކުރަމުންދާއިރު، މިސްކިތުގެ އެތެރެ އާއި ހަރިންމަތެރެ ސާފުކޮށް ބަލަހައްޓަމުން ގެންދޭ.