ޕާކިސްތާނާއި އީރާންގެ ޑްރަގް ބޯޓުތަކުން ކަނޑުތައް ފުރިފައި؛ ޖީލެއް ހަލާކުގެ ތެރެއަށް!

ފަޅު ރަށެއްގެ ގޮނޑުދޮށުގައި ފޮރުވާފައި ހުރި މަސްތުވާތަކެއްޗެވެ. ނޫނީ ގެއެއްގެ ތެރެއިން ފެނުނު މަސްތުވާތަކެއްޗެވެ. މި އަހަރު ކޮންމެ މަހެއްގައި ވެސް މިފަދަ ކޮންމެ ވެސް ވާހަކައެއް އަޑުއިވެއެވެ. ފުލުހުން ހިންގާ ކޮންމެ ވެސް އޮޕަރޭޝަނަކުން އަތުލައިގަންނަ މަސްތުވާތަކެތީގެ ވާހަކައެވެ. ނޫނީ ޕޯސްޓް މެދުވެރިކޮށް ގެންނަ މަސްތުވާތަކެއްޗެވެ. މަސްތުވާތަކެތި ރާއްޖެއިން އަތުލައިގަންނަ ވާހަކަ އަބަދުވެސް ދެކެވެއެވެ. ނަމަވެސް ނުދެއްކޭ އެއް ވާހަކައަކީ އެތަކެތި ރާއްޖެ އަންނަ ރޫޓެވެ. އެކަމުގައި ބޮޑަށް ތިބޭ މީހުންނެވެ.

ފަހުގެ ތާރީޚްތަކުގެ މަސްތުވާތަކެތީގެ ގިނަ އަދަދެއްގެ ބޮޑެތި ކޭސްތަކެއް ފެންމަތިވިއެވެ. ގދ. ހުޅުވާރުލުގައި ފޮރުވާފައި ހުއްޓާ ފެނުނު 149 ކިލޯ ޑްރަގްސްއާއި ރ. ޅާނބުގަލި ކިޔާ ފަޅުރަށެއްގައި ފޮރުވައިފައި 215 ކިލޯގެ މަސްތުވާތަކެތީގެ ކޭސްއަކީ މިދިޔަ ދެ އަހަރެއްގެ ތެރޭގައި ނޫސްތަކުގެ ފަލަ ސުރުޚީން ޖާގަ ހޯދި ޚަބަރުތަކެވެ. 2021 ވަނަ އަހަރަށް އެކަނި ބަލާލި ކަމަށް ވިޔަސް ރާއްޖޭން ވެސް ވަނީ މި އަހަރު ކަނޑުމަގުން އެތެރެކުރި 400 ކިލޯއަށް ވުރެ ގިނަ ޑްރަގްސް އަތުލައިގެންފައެވެ. އެއީ އޮކްޓޫބަރު މަހު އަތުލައިގަތް 100 ކިލޯ އާއި 215 ކިލޯގެ އިތުރުން މި މަހު އަތުލައިގަތް 119 ކިލޯގެ ޑްރަގްސްއެވެ.

މި ދުވަސްވަރަކީ ވެސް އެފަދަ ޚަބަރެއް ފެންމަތިވެފައިވާ ދުވަސްވަރެކެވެ. ގދ. ހޯދެއްދޫން ފުލުހުން ހޯދާފައިވާ 82 ކިލޯގެ މަސްތުވާތަކެތީގެ އޮޕަރޭޝަނެއްގެ ވާހަކަ ދާދިފަހުން މިވަނީ އަނެއްކާވެސް ސުރުޚީއިން ޖާގަ ހޯދާފައެވެ. މިފަދަ އެތައް ވާހަކަތަކެއް މިހެން ހުރުމާއިއެކު ދެން މިދައްކަން ޖެހެނީ، އެންމެންނަށް އިނގޭ ބޮޑު ސިއްރެއްގެ ވާހަކައެވެ.

ގިނަ އަދަދެއްގެ މަސްތުވާތަކެތި ރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރަން ފަށާފައި މިވަނީ ހަމައެކަނި އެއަށް އޮންނަ ޑިމާންޑު ބޮޑުވެގެންނެއް ނޫނެވެ. ރާއްޖެ އޮތް ސަރަހައްދުގެ ގޮތުން، ންޓަނޭޝަނަލް ޑްރަގް ޓްރެފިކިން ރިންގުތަކުގެ ޓްރާންސިޓް ހަބަކަށް ރާއްޖެ ހަދާފައިވުމުންނެވެ.

މަސްތުވާތަކެތީގެ ވިޔަފާރީގައި ކޮކެއިން އެތެރެކުރާ ޓްރާންސިޓް ޕޮއިންޓެއްގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރަނީ ރާއްޖެއެވެ. ރާއްޖޭގައި ޓްރާންސިޓްވުމަށްފަހު ދެން އެ ދަނީ ސިންގްޕޫރާއި ތައިލެންޑަށެވެ. މިއީ ބޭރުގެ މީޑިއާތަކުން މިކަން ހިނގާ ކަމަށް ރިޕޯޓްކޮށްފައިވާ ގޮތެވެ.

"ދަ ހިންދޫ" ނޫހުން ރިޕޯޓްކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި އަފްޣާނިސްތާނާއި ޕާކިސްތާނުގައި އުފައްދާ މަސްތުވާތަކެތި، އިރާނަށް ގެންގޮސް، ކަނޑު މަގުން ރާއްޖެ އާއި ސްރީ ލަންކާ އަދި އިންޑިއާ އަށް އެ ތަކެތި ސަޕްލައިކޮށް ހަދައެވެ.

ގިނަ ފަހަރަށް އިރާން ނުވަތަ ޕާކިސްތާނުގެ މިފަދަ ޑްރަގް ބޯޓުތައް އައިސް ކައިރި ކުރަނީ ރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދީ ކަނޑުގެ ސަރަހައްދާއެވެެ. މިގޮތަށް ކައިރިކުރުމުން، ރާއްޖޭގައި ތިބޭ ޑީލަރުން ކުދި ޑިންގީގައި ގޮސް ޑްރަގް ބަރާކޮށްގެން އައިސް ފަޅު ރަށްރަށުގައި ވަޅުލައެވެ. މިތަކެތި ވަޅުލާފައި ދުވަސްކޮޅަކު ބަހައްޓައެވެ. އެއީ ފުލުހުންނާއި ސިފައިންގެ ރާޑަރަށް ހަރަކާތްތަކެއް ފަޅު ރަށެއްގައި ހިނގާތީ އަރާފާނެތީއެވެ.  މިތަކެތި ބަލާ، އިތުރު ބޯޓެއް ރާއްޖޭގެ ކަނޑު ކައިރިއަށް އާދެއެވެ. އެއީ އަސްލު މަންޒިލަށް ޑްރަގްތައް ގެންދާށެވެ. މިގޮތަށް އައުމުން، އަނެއްކާވެސް ކުދި ޑިންގީ ތަކުގައި ގޮސް ޑްރަގްތައް ގެންގޮސްދެއެވެ.

ފުލުހުންގެ ތަފާސް ހިސާބަށް ބަލާއިރު ޑްރަގްގެ އެންމެ ގިނަ ޝިޕްމެޓްތައް އަންނަނީ ރާއްޖޭގެ ދެކުނުންނެވެ. އޭގެ އިތުރުން. މަކުނުދޫ ހުޅަނގުންނާއި އއ. އދ އަދި ބ. އާ ދެމެދުން ވެސް ޝިޕްމެންޓްތައް އާދެއެވެ. އެންމެ ގިނައިން މިފަދަ ޝިޕްމެންޓްތައް އަންނަނީ ގއ. ގދ އަތޮޅު ހުޅަނގުންނާއި އައްޑޫ ދެކުނު ޗެނަލްއިން ކަން ފުލުހުންގެ ތަފާސް ހިސާބުން ދައްކައެވެ.

ރާއްޖެއަށް ފާއިތުވި މަދު އަހަރުތަކުގެ ތެރޭގައި ގިނަ އަދަދެއްގެ މަސްތުވާތަކެތި ވަނީ އެތެރެކޮށްފައެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ބައެއް ވަނީ ފުލުހުންނާއި ސިފައިން ހިންގި އޮޕަރޭޝަންތަކުގައި އަތުލައިގެންފައެވެ.

- 2019 ގައި 518 ކިލޯގެ މަސްތުވާތަކެތި އަތުލައިގަތް.

- 2020 ގައި 384 ކިލޯގެ މަސްތުވާތަކެތި އަތުލައިގަތް.

- 2021 ގައި 487 ކިލޯގެ މަސްތުވާތަކެތި އަތުލައިގަތް.

ރާއްޖޭގެ ބޮޑު ބަޔަކީ ކަނޑެވެ. ޑްރަގް ރިންގުތަކުން ޓްރެފިކިންއަށް އެންމެ ގިނައިން ބޭނުންކުރަނީ ވެސް ކަނޑުމެގެވެ. ރާއްޖޭގެ އެކްސްކްލޫސިވް އިކޮނޮމިކް ޒޯން (އީއީޒެޑް) ބަހަލައްޓަން ޖެހޭ މިންވަރަށް ނުބެލެއްހެޓުމުގެ ސަބަބުން އަދިވެސް ރާއްޖެ އޮތީ ނުރައްކަލުުގެ ތެރޭގައެވެ.

ޕާކިސްތާނާއި އީރާންގެ ޑީލަރުންގެ ނަޒަރު ރާއްޖެއަށް؟

މި ސަރަހައްދުގައި އެންމެ ގިނައިން މަސްތުވާތަކެތި އެކްސްޕޯޓުކުރާ ތިން ގައުމަކީ އަފްޣާނިސްތާނާއި އީރާނާއި ޕާކިސްތާނެވެ. ޕާކިސްތާނާއި އަފްޣާނިސްތާނުގެ ބޯޑަރުތަކަށް ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުން ބަލަހައްޓަމުން ދިޔަ ނަމަވެސް މަސްތުވާތަކެތި އެތެރެކުރުން ހުއްޓުވާފައެއް ނުވެއެވެ. ރިޕޯޓްތައް ގޮތުގައި ޕާކިސްތާނުން މަސްތުވާތަކެތި އެންމެ ގިނައިން އެކްސްޕޯޓުކުރާ ގިނަ ގައުމުތަކުގެ ތެރޭގައި ރާއްޖެ ހިމެނެއެވެ.

ޒީ ނިއުސް އިން ރިޕޯޓްކޮށްފައިވާ "މަސްތުވާތަކެތި މެދު ކަނޑުގައި ބަދަލުކުރާތީ" ޕާކިސްތާނުގެ ބައިވެރިވުމެއް މަސްތުވާތަކެތީގެ ރިންގްގައި އޮންނަ ކަމަށް ގިނަ ފަހަރު ރިޕޯޓް ނުކުރާ ކަމަށެވެ.

މި އަހަރުގެ އޭޕްރީލް މަހުގެ ތެރޭގައި އިންޑިއާގެ ކަނޑުގެ އަސްކަރިއްޔާއިން ވަނީ، ރާއްޖެ ކައިރިން ޕާކިސްތާނުގެ މަސްބޯޓެއް ހިފަހައްޓައި، 5.5 ބިލިއަން ރުފިޔާގެ މަސްތުވާތަކެތި އަތުލައިގެންފައެވެ. މިދިޔަ އަހަރުގެ އޭޕްރީލް މަހުގެ ތެރޭގައި ސްރީލަންކާގެ ކަނޑުގެ އަސްކަރިއްޔާއިން 605 ކިލޯގެ ކްރިސްޓަލް މެތް އަދި 579 ކިލޯގެ ކެޓަމިން އެތެރެކުރި ޕާކިސްތާނުގެ ނުވަ ފަޅުވެރިއަކާއެކު ބޯޓެއް ވަނީ ހިފަހައްޓާފައެވެ. 2019 ވަނަ އަހަރު އޮކްޓޯބަރު މަހު ރާއްޖޭ ކޯސްޓްގާޑުން އަތުލައިގަތް 150 ކިލޯގެ މަސްތުވާތަކެއްޗަކީ ވެސް ޕާކިސްތާނުގެ ބޯޓަކުން އަތުލައިގަތް މަސްތުވާތަކެއްޗެވެ. ހަމައެއަހަރު އީރާނުގެ ބޯޓަކުން 50 ކިލޯގެ މަސްތުވާތަކެތި ވަނީ އަތުލައިގެންފައެވެ.

މީގެ އިތުރުން ގދ. ނަޑެއްލާ ކައިރިން އޮކްޓޯބަރު މަހު ފަރަށް އެރި ޕާކިސްތާނުގެ މަސް ދޯންޏަކީ ވެސް ވާނުވާ އެ ހިސާބަށް އައި ގޮތެއް ކިޔައިދެން ނޭނގުނު ދޯންޏެވެ. އޭގައި 10 ފަޅުވެރިން ތިބިއިރު، އެ އެންމެން ވަނީ އަނބުރާ ޕާކިސްތާނަށް ފޮނުވާލާފައެވެ.

އޭގެ ހަފްތާއެއް ފަހުން ގދ. ހޯދެއްދޫ ކައިރި ފަޅު ރަށަކުން ފުލުހުން ވަނީ ގިނަ އަދަދެއްގެ މަސްތުވާތަކެތި އަތުލައިގެންފައެވެ. މިދެ ކަމުގައި ސުވާލު އުފެދޭ ކަންކަން ހުރި ކަމަށް މަޝްރަޙް ދިރާސާ ކުރާ ފަރާތްތަކުންދެކެއެވެ.

އޭގެ އިތުރުން ވެސް ޕާކިސްތާން/އީރާންގެ ޑްރަގް ނެޓްވޯކާއި ގުޅޭ އެތައް ހާދިސާއެއް އެބަހުއްޓެވެ. އެންމެފަހުން ތިލަވީ ހދ. ނޮޅިވަރަންފަރު، މޯނިންގްސަން، މިސްބާހު މުހައްމަދު ރަހުނުކޮށްފައި ޕާކިސްތާނުގައި ބެހެއްޓުމަށްފަހު ދޫކޮށްލި ހާދިސާއެވެ. އެއީ 2020 ޑިސެމްބަރު 08 ވަނަ ދުވަހު "މަސްޖަރީ-2" ނަމަކަށް ކިޔާ ދޯނީގައި ކަނޑުމަގުން ރާއްޖެއަށް އެތެރެ ކުރަން އުޅުނު 72 ކިލޯގެ މަސްތުވާތަކެއްޗާ ގުޅުންހުރި މީހެވެ. އޭނާ ޕާކިސްތާނުގައި ހުރީ ކޮލެޓްރަލް ޑެމޭޖްގެ ގޮތުގައި ރަހީނުކޮށްފައެވެ.

އެންމެންނަށް މިއަދު އެނގޭ ހަޤީޤަތަކީ ޑްރަގް ކާޓަލްތައް ދިވެހިންނާ ވަރަށް ކައިރިކޮށްފި ކަމެވެ. އެ މީހުން މިހާރު އެތިބީ، އަހަރެމެންގެ ނޭވާގެ އަޑު އިވޭހާ ވެސް ކައިރީގައެވެ. އަވަސް ފިޔަވަޅުތަކެއް ނޭޅިއްޖެނަމަ މުސްތަޤްބަލު އޮތީ ވަރަށް ބަނަކޮށެވެ.

ޖީލެއް ހަލާކުގެ ތެރެއަށް!

ރާއްޖެ މަސްތުވަތަކެތީގެ ހަބަކަށްވުމުން ރާއްޖޭގައި އެ ބޭނުންކުރާ މީހުންގެ އަދަދު ވެސް ދަނީ ދުވަހަށް ދުވަހަކަށް އިތުރުވަމުންނެވެ. ރާއްޖޭގައި މަސްތުވާތަކެތީގެ އަގު މިއަދު ވަނީ ދުވަހަކު ވެސް ނުދާހާ ދަށަށް ގޮސްފައެވެ. އެއީ އެތަކެތި ފަސޭހައިން ލިބެން ހުރުމުންނެވެ. ސަޕްލައި ގިނަ ވުމުންނެވެ.

މަސްތުވާތަކެތީގެ ވަބާ މިއަދު ރާއްޖޭގެ ކޮންމެ ރަށަކަށް ވެސް މިވަނީ ޖެހިފައެވެ. އެކަމުގައި ކަރުނަ ނާޅާ އާއިލާއެއް މިއަދު ނެތެވެ. ކޮންމެ މައްސަލައެއްގެ ވެސް މުލުގައި އޮތީ މަސްތުވާތަކެއްޗެވެ. ދެވި ހިފާފައި ތިބި ޒުވާނުން މަސައްކަތެއް ކުރާކަށް ބޭނުމެއް ނުވެއެވެ. އާއްމުވަނީ ވައްކަމެވެ. މާރާމާރީއެވެ. ވިޔަފާރިންގެ ބަޔަކު ވެސް މި މަސައްކަތަށް ނިކުމެއްޖެއެވެ. އާއްމު ވިޔަފާރިތައް ދޫކޮށްލާ، ޑްރަގްގެ ވިޔަފާރިއަށެވެ. އިޤްތިޞާދުގެ ދުވެލި ކަމަށްވާ ޒުވާނުން ތިބީ ބިއްޖެހިފައެވެ. ޖީލެއް މުޅިން ހަލާކުގެ ތެރެއަށް ދޫކޮށްލައިގެން ތިބެން މިއަދު ހެޔޮ ނުވާނެއެވެ.