ޕާކިސްތާނުގެ އިޤްތިޞާދު ބޭރުގެ އެހީތަކަށް ބަރޯސާ ވެފައި
2023 ވަނަ އަހަރުގެ ޖުލައި މަހު އައިއެމްއެފުން ވަނީ ޕާކިސްތާނުގެ އިގްތިސާދަށް ތިން ބިލިއަން ޑޮލަރުގެ އިތުރު އެހީއެއް ދީ، އެ ފަންޑުން ދަރަނިވެރިވި ހަތަރު ވަނަ ގައުމަށެވެ. މި ސިނާރިއޯއަށް ބަލާއިރު، ބެންޑް އެއިޑް ސޮލިއުޝަންގެ ސަބަބުން އިގްތިސާދަށް ކުރު މުއްދަތުގެ ލުޔެއް ލިބިގެންދާނީ ބޮޑެތި އިސްލާހުތައް ތަންފީޒު ކޮށްގެން ނޫނީ ކަމަށް ތަޖުރިބާކާރުން ބިރުގަނެ އެވެ. އެއްކޮޅުން ޕޮލިސީ ޕަންޑިޓުންނާއި ތައުލީމީ ބޭފުޅުން ގެންދަވަނީ ޕާކިސްތާނަށް ބޭރުގެ އެހީ ނުލިބޭތާ ދިހަ ވަރަކަށް އަހަރު ވެފައިވާތީ ހިތާމަފާޅުކުރައްވަމުން، އެއްބައިވަންތަކަމާ އެކީގައި ޑްރަމްތައް ތަޅަމުންނެވެ. އަނެއްކޮޅުން އެޖަމްޢިއްޔާގެ ލީޑަރުން ގެންދަވަނީ އެބޭފުޅުންގެ ޤަވާއިދުން އެހީތެރިކަން ހޯއްދެވުމަށް ޙަރަކާތްތެރިވެ ވަޑައިގެން ލޮބީ ކުރައްވަމުންނެވެ.
ޕާކިސްތާނު ފަދަ ތަރައްގީވަމުން އަންނަ ގައުމުތަކުގައި ބޭރުގެ އެހީއަކީ އަބަދުވެސް އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުމަށް މަގުފަހިވާ ކަމެއް ނޫން ކަމަށް އިމްޕީރިކަލް ހެކިތަކުން ދައްކަ އެވެ. ދިރާސާއަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި ބޭރުގެ އެހީގެ ފުރިހަމަ މަންފާ ހޯދުމަށް ޓަކައި ރަނގަޅު ފެންވަރުގެ މުއައްސަސާތަކާއި އިގްތިސާދީ މިނިވަންކަން ބޭނުންވެ އެވެ. އެހެން ނޫންނަމަ، ޤައުމުގެ އިޤްތިޞާދީ ކުރިއެރުމަށް ގެއްލުންވާނެއެވެ.
އެހެންކަމުން، ހިންގުމާއި، އިޤްތިޞާދީ މިނިވަންކަމުގެ އިންޑިކޭޓަރުތަކާ ބެހޭ ގޮތުން ރޭންކިންގ ރަނގަޅު ޤައުމުތަކަކަށް، މާލީ އެހީގެ ބޭނުން، އެ ޤައުމުތަކުގެ ކުރިއެރުމަށް ހަރުދަނާ ގޮތެއްގައި ހިފޭނެއެވެ. ނަމަވެސް އިގްތިސާދީ މިނިވަންކަމުގެ އިންޑެކްސްގައި ޕާކިސްތާނުން ދާދި ފަހުން ހޯދި ސްކޯއަކީ އެހީގެ ސަބަބުން ތަރައްގީއަށް މަގުފަހިކުރުމަށް ބޭނުންވާ މިންވަރަށް ވުރެ ދަށް އަދަދެކެވެ. މީގެ އިތުރުން، ކޮރަޕްޝަން އިންޑެކްސްގެ މާކްސް ބޮޑު، އިންސްޓިޓިއުޝަނަލް ކޮލިޓީއަށް ބަލާއިރު އެންމެ ދަށް ގައުމުތަކުގެ ތެރޭގައި އެ ގައުމު ހިމެނިފައި ވެ އެވެ.
ޕާކިސްތާން ޑިވެލޮޕްމަންޓް ރިވިއުގައި ޝާއިއުކޮށްފައިވާ އެހެން ދިރާސާއަކުން ޕާކިސްތާނުގައި ބޭރުގެ އެހީގެ އަސަރު ހުރި ކަމުގެ ވަރުގަދަ ހެއްކެއް ލިބެ އެވެ. މިނިވަންކަން ލިބުނު ފަހުން ބޭރުގެ އެހީ ލިބުނު ގައުމަކަށް ވީ ނަމަވެސް، ބޭރުގެ އެހީތަކުން ޕާކިސްތާނުގެ އިގްތިސާދު ކުރިއެރުވުމަށް އެތައް ޒަމާނެއް ވަންދެން އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދީފައި ނުވާ ކަން ހެކިތަކުން އެނގެ އެވެ.
ޕާކިސްތާން ފަދަ ގައުމުތަކުގެ މައްސަލައަށް މި ފެންވަރުގެ ނުކުޅެދުންތެރިކަން ވަރަށް ހާއްސަ އެވެ. ސައިންސްވެރިން ނަށް އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި ހަލަބޮލިކަން ފާހަގަކުރެވިފައިވާ ގައުމުތަކަށާއި، ޕާކިސްތާން ފަދަ ޑިމޮކްރަސީ ރަނގަޅަށް ނުހިނގާ ވެރިކަމުގެ ވެރިކަންތަކަށް ބޭރުގެ އެހީތަކުން އެއްވެސް ފައިދާއެއް ނުލިބެ އެވެ. އަދި ބޭރުގެ އެހީގެ ސަބަބުން ހަރުދަނާ އަދި ދެމެހެއްޓެނިވި އިޤްތިޞާދީ ސިޔާސަތުތައް ގެންގުޅުމުގެ ޤާބިލުކަން ޕާކިސްތާނަށް ވަނީ ޕެރަލައިޒްވެފައެވެ. އެހެންވީމާ، އިތުރުވަމުންދާ އިމްޕީރިކަލް ހެކިތަކަށް ބަލާއިރު، ބޭރުގެ އެހީތަކަކީ ޕާކިސްތާނުގެ އިޤްތިޞާދީ ކުރިއެރުމަށާއި، އެތެރޭގެ ސޭވިންގއަށް ގެއްލުންހުރި އެހީއެއްކަމަށް ކަނޑައެޅިގެން ބުނެވިދާނެއެވެ.
ސިޔާސީ އޮރިއެންޓޭޝަނާއި، އިޖުތިމާއީ ހިތްވަރާއި، އިގްތިސާދީ ސިޔާސަތުތަކާ ގުޅިފައިވާ ގިނަ ކަންތައްތަކުގެ ސަބަބުން ޕާކިސްތާނުގައި ބޭރުގެ އެހީގެ މަސައްކަތް ކުރުމުގެ ގާބިލުކަން ވަނީ ފަޅައިގެން ގޮސްފަ އެވެ. ފުރަތަމަ ކަމަކީ ތާރީޚީ ގޮތުން ބަލާއިރު، އެމެރިކާއިން ދޭ އެހީގެ ބޮޑު ބައެއް ޚަރަދުކޮށްފައިވަނީ ޕާކިސްތާނުގެ އަސްކަރީ ޤާބިލުކަން އިތުރުކުރުމަށް ކަމަށާއި، އޭގެ ބަދަލުގައި ސްކޫލްތަކާއި މަގުތައް ނުވަތަ މެޑިކަލް ފެސިލިޓީތައް އެޅުން ފަދަ މަދަނީ ވަސީލަތްތައް ތަރައްޤީކުރުމަށް ސަމާލުކަން ދިނުން ކަމަށެވެ.
