ދީނާ ދުރުވާ ނަމަ ނަސޭހަތްދީ ހެޔޮމަގު ދައްކަން ޖެހޭ: ހުތުބާ
ދީނާ ދުރު ވިސްނުންތައް ގެންގުޅޭ މީހުންނާ މެދު އަހަރެމެންގެ ޒިންމާއަކީ ހެޔޮ ގޮތުގައި ނަސޭހަތްދީ، ޝަރުއީ ދަލީލުތަކުންނާއި ބުއްދީގެ ދަލީލުތަކުން ހުއްޖަތް ދައްކައި، ހެޔޮ މަގު ދައްކައިދިނުން ކަމަށް މިއަދުގެ ހުކުރު ހުތުބާގައި ބުނެފި އެވެ.
އަލްހުލަފާއުއްރާޝިދޫންގެ ހަޔާތްޕުޅުން ދަރުސްތަކެއްގެ މައްޗަށް އަލިއަޅުވާލައި ހުތުބާގައި ބުނީ ﷲ ކޮންމެ ނަބިއްޔަކަށް އެ ބޭކަލަކަށް ތަބައަވާނޭ ސަހާބީން ލެއްވި ކަމަށެވެ. އެގޮތުން އެކަލާނގެ މި އުންމަތަށް ފޮނުއްވި ނަބިއްޔާގެ އަސްހާބުން ވެފައިވަނީ އުންމަތް ދެކެފައިވާ ރަންމުތްތަކެއް ކަމަށެވެ. އަދި އޭގެ ތެރެއިން ވެސް 10 ބޭކަލަކު ހާއްސަކުރައްވައި، އެބޭކަލުންނަށް ސުވަރުގޭގެ އުފާވެރިކަމުގެ ހަބަރު ދެއްވާފައިވާ ކަމަށެވެ.
އަލްހުލަފާއުއްރާޝިދޫންއަކީ މާތް ނަބިއްޔާގެ ހަލީފާކަން ކުރެއްވި 4 އަސްހާބު ބޭކަލުން ކަމަށްވާ އަބޫބަކުރުގެފާނާއި އުމަރުގެފާނާއި އުސްމާނުގެފާނުގެ އިތުރުން އަލީގެފާނެވެ. މި ބޭކަލުންނަކީ ނަބިއްޔާ އެބޭކަލުންނަށް ތަބާވުމަށް އިރުޝާދު ދެއްވާފައިވާ ބޭކަލުންނެވެ.
ރަސޫލު ﷲ ހަދީސްކުރެއްވި ބަސްފުޅެއްގެ މާނައިގައިވެ އެވެ. "ފަހެ، ތިޔަބައިމީހުންގެ މައްޗަށް އޮތީ ތިމަން ނަބިއްޔާގެ ސުންނަތުގައި ހިފުމެވެ. އަދި ތެދުމަގު ލިބިގެންވާ އަލްހުލަފާއުއްރާޝިދޫންގެ ސުންނަތުގައި ހިފުމެވެ."
އެބޭކަލުންގެ ސުންނަތުގައި ހިފުމަށް އެ ބޭކަލުންގެ ހަޔާތްޕުޅަށް ނަޒަރު ހިންގައި، ލިބޭ ފިލާވަޅުތަކުގެ އަލީގައި ދިރިއުޅުން ބިނާކުރުން މުހިންމު ކަމަށް މިއަދުގެ ހުތުބާގައި ބުންޏެވެ.
މުސްލިމުންގެ އެންމެ ފުރަތަމަ ހަލީފާ އަބޫބަކުރުގެފާނަކީ އީމާންކަމާއި ހެޔޮ އަމަލުގައި ނަމޫނާ ބޭކަލެކެވެ. ހެޔޮ ކޮންމެ ކަމެއް ކުރެއްވުމުގައި އެކަލޭގެފާނު ކުރި ހޯއްދަވަ އެވެ. މާތް ނަބިއްޔާގެ އިސްރާ އާއި މިއުރާޖުގެ ހާދިސާގެ ހަބަރު އެކަލޭގެފާނަށް ލިބިވަޑައިގަތުމުން ވިދާޅުވި ބަސްފުޅުން އެކަން ދޭހަވެ އެވެ. އެ ދަތުރުފުޅުގެ ހަބަރު ގަބޫލުކުރައްވަން ބައެއް ސަހާބީންނަށް ވެސް ދަތިފުޅުވިއިރު، އަބޫބަކުރުގެފާނު އެވާހަކަ ތެދުކުރެެެއްވި އެވެ. އެ އާއެކު، އެކަލޭގެފާނަށް އައްސިއްދީގުގެ ލަގަބު އެރުވުނެވެ.
ހުކުރު ހުތުބާގައި ބުނި ގޮތުގައި އިސްލާމްދީނާ މެދު ޝައްކާއި ވަހުމުތައް އުފައްދައި ފަތުރަމުންދާ މިޒަމާނުގައި އަބޫބަކުރުގެފާނު ދެއްކެވި ފަދަ ސާބިތުކަމެއް ދައްކަން ޖެހޭ ކަމުގަ އެވެ. މީހަކު، އެ މީހެއްގެ ކޮށި ވިސްނުން ހުއްޖަތަކަށް ހަދައި، މުސްލިމުންގެ ސިކުނޑި ދޮވެލުމަށް ދައްކާ ވާހަކައަކުން ގުރްއާނާއި ސުންނަތުން ސާބިތުވާ، އިސްލާމްދީނުގެ އަސާސަކާ މެދު ޝައްކު އުފައްދައިގެން ނުވާނެ ކަމުގަ އެވެ.
އަލްހުލަފާއުއްރާޝިދޫންގެ ތެރެއިން ދެވަނަ ހަލީފާ، އުމަރުގެފާނަށް ހިދާޔަތް ދެއްކެވުމާ އެކު، ދީނުގެ ދިފާއުގައި ވަގުތުން މަސައްކަތް ފެށްޓެވި އެވެ. ގުނައި އަދަދު ނުކުރެވޭހާ ގިނަގުނަ ހިދުމަތްތަކެއް އިސްލާމްދީނަށް ކުރައްވައި ގިނަގުނަ ނަސްރުތަކެއް ހޯއްދަވައިދެއްވި އެވެ. އެކަލޭގެފާނު ވެވަޑައިގަތީ ސިޔާސީ ދާއިރާ އާއި ދައުލަތް ހިންގުމުގެ ގޮތުން މުޅި އިސްލާމީ ދައުލަތަށް އިންގިލާބީ ބަދަލުތަކެއް ގެންނަވައި، އިސްލާމީ ފުތޫހާތު ފުޅާކުރެއްވި ވަރުގަދަ ލީޑަރަކަށެވެ.
އެކަލޭގެފާނުގެ ހަޔާތްޕުޅުން ލިބޭ އެންމެ ބޮޑު އެއް ފިލާވަޅަކީ، ތިމާއަކީ މާޒީގައި ކުށްތަކަށް އަރައިގަތުމާއި ފާފަކުރުން ގިނަ، ދީނީ ކަންކަމަށް ފަރުވާކުޑަ މީހެއް ކަމުގައި ވިނަމަވެސް އިސްލާހުވެ، ދީނަށާއި އުންމަތަށް ހިދުމަތް ކުރުމަކީ ހުޅުވިފައިވާ ދޮރެއްކަން ކަމުގައި ހުތުބާގައި ބުންޏެވެ. ހަމަ އެގޮތަށް އެހާ ފަސޭހައިން މީސްތަކުންނާ މެދު އުންމީދު ކަނޑައިލައިގެން ނުވާނެކަން ކަމަށެވެ.
މުސްލިމުންގެ ތިންވަނަ ހަލީފާ، އުސްމާނުގެފާނު ފާހަގަކުރެވެނީ އަހުލާގީ ރިވެތި ސިފަތައް ލިބިވަޑައިގެންވާ ލަދުވެތި ބޭކަލެއް ކަމުގަ އެވެ. މަލާއިކަތުން ވެސް އެކަލޭގެފާނު ދެކެ ލަދުވެތިވެވަޑައިގަންނަވާ ކަމުގައި ރަސޫލާ ހަދީސްކުރައްވާފައިވެ އެވެ.
އުސްމާނުގެފާނަކީ ތަނަވަސް އަދި މީސްތަކުންނަށް ނުހަނު ދީލަތި ބޭކަލެކެވެ. މަދީނާއަށް ބޮޑު ތަދުމަޑުކަމެއް ކުރިމަތިވި ދުވަސްވަރެއްގައި، އެކަލޭގެފާނުގެ މުދާ ގާފިލާއެއް މަދީނާއަށް އައުމުން ވިޔަފާރިވެރިން އެ މުދާތައް ގަތުމަށް އެކަލޭގެފާނުގެ އަރިހަށް އައެވެ. އެހެންނަމަވެސް އެ މީހުންނަށް ބޮޑު އަގުގައި އެ ތަކެތި ވިއްކެވުމުގެ ބަދަލުގައި މުސްލިމުންގެ ފަގީރުންނާއި މިސްކީނުންނަށް ސަދަގާތުގެ ގޮތުގައި މުދާ ގާފިލާ ދެއްވި އެވެ.
ހުކުރު ހުތުބާގައި ވަނީ އުސްމާނުގެފާނު ފަދައިން އަހުލާގީ ރީތި ސިފަތައް އަށަގެންފައިވާ، މުޖުތަމައަށް މަންފާކުރާ ބަޔަކަށް ވުމަކީ މުހިންމު ކަމެއްކަން ފާހަގަކޮށްފަ އެވެ. އެކަން ހާސިލުކުރަން ދިރިއުޅުމުގައި އަހުލާގީ ގޮތުން ހިފަހައްޓާނެ އިސްލާމީ އަސާސްތަކެއްގެ މައްޗަށް ބިނާވެފައިވާ އުސޫލުތަކެއް ކަނޑައަޅައި، އެ އުސޫލުތަކުގައި ވަރުގަދައަށް ހިފަހައްޓަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ. ތަނަވަސްކަމުގެ އަހުލުވެރިއެއް ނަމަ ޒަކާތް ނެރެ، ނިކަމެތީންނަށް އެހީވެ، މީހުން ބިނާކުރުން ފަދަ މުޖުތަމައަށް ފައިދާކުރާ ކަންކަމަށް ހޭދަކުރަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ.
ހުލަފާއުއްރާޝިދޫންގެ އެންމެ ފަހު ބޭކަލަކީ އަލީގެފާނެވެ. އެކަލޭގެފާނަކީ ހިތްވަރުގަދަކަމުގެ ރަމްޒެކެވެ. ހަނގުރާމައިގެ މައިދާނުގަ އާއި ހަލީފާ ކަމުގައި ބޮޑެތި ފިތުނަތަކެއްގެ ތެރޭގައި އެކަލޭގެފާނު ދެއްކެވި ގިޔާދަތާއި ހިތްވަރަކީ ތާރީހު ހެކިދޭ ކަންކަމެވެ. ހަމަ އެގޮތަށް، މާތް ނަބިއްޔާ މަދީނާއަށް ހިޖުރަ ކުރެއްވުމަށް މައްކާއިން ނުކުމެވަޑައިގަތް ރޭ މުޝްރިކުންނަށް އޮޅުވައިލެއްވުމަށް އެކަލޭގެފާނުގެ ދާންމަތިކޮޅުގައި އޮންނެވީ އަލީގެފާނެވެ.
އިސްލާމްދީނާއި ރަސޫލާގެ ދިފާއުގައި އެކަލޭގެފާނުގެ ޖާނު ގުރުބާން ކޮށްލައްވަން ތައްޔާރަށް ހުންނެވިކަން މި ހިތްވަރުގަދަ އަމަލުފުޅުން އެނގެ އެވެ. އެފަދައިން ދީނުގެ ދިފާއުގައި މަސައްކަތްކުރާ ބަޔަކަށް އަހަރެމެން ވާން ޖެހޭ ކަމުގައި ހުތުބާގައި ބުންޏެވެ. ޒަމާނާ އެކު އަންނަ ގޮންޖެހުންތަކާ، ކެރިގެން ކުރިމަތިލާ ބަޔަކަށް ވާން ޖެހޭ ކަމުގަ އެވެ. ފިތުނަވެރި ދުނިޔެއެއްގައި ދިރިއުޅެމުންދާއިރު، ހައްގު މަގުގައި ކެރިގެން ފައިތިލަ ސާބިތު ކުރަން ޖެހޭ ކަމުގަ އެވެ.
ދީނާ ދުރު ވިސްނުންތައް ގެންގުޅޭ މީހުންނާ މެދު އަހަރެމެންގެ ޒިންމާއަކީ ހެޔޮ ގޮތުގައި ވާހަކަ ދައްކައި، ނަސޭހަތްދީ، ޝަރުއީ ދަލީލުތަކުންނާއި ބުއްދީގެ ދަލީލުތަކުން ހުއްޖަތް ދައްކައި، ހެޔޮ މަގު ދައްކައިދީ، ﷲ އާ ވަކީލުކުރުން ކަމުގައި ހުތުބާގައި ފާހަގަކުރި އެވެ. ހިދާޔަތުގެ މަގަށް ތައުފީގު ދެއްވަނީ މާތް ﷲ އެވެ. ފާފަކުރެވުމަކީ އިސްލާހުގެ މަގާ މެދު މާޔޫސްވާންވީ ސަބަބެއް ނޫނެވެ. ކިތަންމެ ބޮޑެތި އަދި ކިތަންމެ ބައިވަރު ފާފަތަކެއް ކުރެވިފައި ވިނަމަވެސް، އިސްލާހުވާން ބޭނުންވާ މީހަކަށް އެ މަގު ފަހިވެފައިވާކަން މާތް ﷲ ވަނީ އަންގަވާފައި ކަމަށް މިއަދުގެ ހުކުރު ހުތުބާގައި ވަނީ ހަނދާންކޮށްދީފަ އެވެ.
