2013 ވަނަ އަހަރު ރާއްޖެއިން ވަކިވި ކޮމަންވެލްތާ ރާއްޖެއިން އަލަށް ގުޅުނީ ފެބްރުއަރީ މަސް ފެށުނުއިރުއެވެ.

މީގެ އިތުރުން މުޅިދުނިޔެއަށް ކޮވިޑް-19 ފެތުރި ދުނިޔޭގެ ސިއްހަތާ ބެހޭ ޖަމްއިއްޔާއިން ސިއްހީ ކުއްލި ނުރައްކަލުގެ ހާލަތު އިޢުލާންކުރިއެވެ. ފެބްރުއަރީގައި ރާއްޖެއިން ވެސް ވަނީ ސަލާމަތީ ގޮތުން އަޅަން ޖެހޭ ބައެއް ފިޔަވަޅުތައް އަޅަން ފަށާފައެވެ. މީގެ އިތުރުން ނަމާދުގައި ޤުނޫތު ނާޒިލާ ކިޔަން ފެށިއެވެ. ހަމައެހެންމެ ވައިރަސް ރާއްޖެއަށް އައިސްފާނެ ހާލަތެއްގައި ރައްކާތެރި ކަމުގެ ފިޔަވަޅެއްގެ ގޮތުން، ސަރުކާރުން ޚަރަދު ކުޑަކުރުމަށް ގިނަ ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅަން ފެށިއެވެ. ފެބްރުއަރީގައި ޗައިނާގައި ތިބި ދިވެހިން ރާއްޖެ ގެނައުމުގެ މަސައްކަތް ވެސް ސަރުކާރުން ކުރިއެވެ.

މީގެ އިތުރުން ވައިރަހާއި ގުޅިގެން އުމްރާއަށް ދިޔުން ސައުދީން މަނާ ކުރިއެވެ. ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ކޮވިޑަށް މީހަކު ރާއްޖެއިން ޓެސްޓް ކޮށްފައި ވަނީ ވެސް ފެބްރުއަރީގައެވެ. މި ޓެސްޓްގެ ނަތީޖާ ނައްސިވިއެވެ. އޭރުވެސް ބައެއް ރައްޔިތުން ރައްކާތެރިވުމުގެ ގޮތުން މާސްކު އަޅަން ފެށުމުން މާސްކު އަޅަން ނުޖެހޭ ކަމަށް ސަރުކާރުން އެންގިއެވެ. ނަމަވެސް މާސްކާއި ސެނިޓައިޒަރުގެ ޑިމާންޑު ދުވަހުން ދުވަހަކަށް ބޮޑުވެގެން ގޮސް ބައެއް ވިޔަފާރިވެރިން އެކަމުގެ ފައިދާ ނަގާ، އެތަކެތީގެ އަގު ބޮޑު ކުރިއެވެ. އަދި ކަމާއިބެހޭ ފަރާތްތަކުން އެގޮތަށް އެކަންތައް ނުކުރުމަށް އިލްތިމާސް ކުރުމުން، އަނެއްކާވެސް އެތަކެތީގެ އަގު ތިރިކުރިއެވެ.

ކޮވިޑް-19 ބައްޔަކީ "ޕެންޑެމިކް" އެއް ކަމަށް ދުނިޔޭގެ ސިއްހަތު ޖަމްއިއްޔާ ، ޑަބްލިއުއެޗްއޯއިން ކަނޑައެޅުމާ ގުޅިގެން ރާއްޖޭގައި އާންމު ސިއްހީ ކުއްލި ނުރައްކަތުގެ ހާލަތު ސަރުކާރުން އިއުލާންކުރީ މަރޗް މަހުގައެވެ. ރާއްޖޭގެ ތާރީޚްގައި ވެސް ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ސިއްޙީ ކުއްލި ނުރައްކަލުގެ ހާލަތު އިޢުލާން ކުރެވުނުއިރު، މިމަސްތެރޭގައި ރާއްޖެއިން ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ކޮވިޑް-19 ކޭސްއެއްވަނީ ފެނިފައެވެ.ރާއްޖެއިން ބޭރުން އައި ފަތުރުވެރިއެއްގެ ފަރާތުން ފެނުނު މި ކޭހާއެކު ރާއްޖޭގެ އެލާޓް ލެވެލް ވަނީ ހުދުން ރީނދުލަށް ބަދަލުކޮށްފައެވެ.

މި ހާލަތު އައިއިރު ރާއްޖެ އޮތީ ރައްކާތެރި ކަމުގެ ފިޔަވަޅު އަޅައި ކަރަންޓީން ފެސިލިޓީތައް ހަދާފައެވެ. ކޮވިޑް-19 އާ ގުޅޭ މަޢުލޫމާތުތައް ސަރުކާރުން ގެންދިޔައީ ރައްޔިތުންނަށް ދެމުންނެވެ. ނަމަވެސް ސަރުކާރުން ބައެއް މަޢުލޫމާތު ހިފަހައްޓާ ކަމަށް ބުނެ ނޫސްވެރިން ވަނީ މުޒާހަރާ ވެސް ކޮށްފައެވެ. މިމަސްތެރޭ ކުޑަކުދިންނާއި އުމުރުން ދުވަސްވީ މީހުން ޖަމާއަތުގެ ނަމާދަށް ނުދިއުމަށް އިލްތިމާސް ކުރިއެވެ. ސަރުކާރުން ކޮވިޑް-19 އަށް ރައްކާތެރިވުމަށް މަސައްކަތް ކުރިއިރު ވައިރަހާ ހެދި ރާއްޖެ ހުއްޓިގެން ނުވާނެ ކަމަށް ބައެއް މަޖިލިސް މެންބަރުން ދިޔައީ ތަކުރާރުކޮށް ބުނަމުންނެވެ. އަދި އިގްތިޞާދު ހަލާކު ވަނީ ކަމަށް ބުނެ މަޖިލީހަށް ބިލެއް ހުށަހެޅިގެން ދިޔައެވެ. ހަމަ މިމަސްތެރޭ ސިއްޙީ ޚިދުމަތްތެރިން މަސައްކަތަށް ނިކުތުމަށް މިނިސްޓަރ އަމީން ވަނީ ގޮވާލާފައެވެ.

މާޗް މަހުގެ 27 ވަނަ ދުވަހު ރާއްޖޭން ވަނީ އޮން އެރައިވަލް ވިސާ ދިނުން ހުއްޓާލައި، ވެލާނާ އެއާޕޯޓް ދުނިޔެއަށް ބަންދުކޮށްފައެވެ. އަދި މާރިޗް 30 ވަނަ ދުވަހު ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާއެއް އޮންލައިންކޮށް ބޭއްވިއެވެ.

އޮގަސްޓްގައި މުޅި ދުނިޔެ ސިއްސުވާލި އެއް ހާދިސާއަކީ ލުބުނާނުގައި ހިނގި ގޮވުމުގެ ހާދިސާއެވެ. މިގޮވުމަކީ ކުޑަ އެޓޮމިކް ބޮމެއް ގޮވުން ފަދަ ބާރުގަދަ ގޮވުމެއް ކަމަށް ފާހަގަ ކުރެވިފައި ވެއެވެ.

މީގެ އިތުރުން ކޮވިޑްގެ ބަލި މީހުންނަށް ފަރުވާ ދިނުމަށް ރާއްޖެ ގެނައި ވެންޓިލޭޓަރުގެ މައްސަލައިގެ ކޮރަޕްޝަނުގެ ވާހަކަތައް ގަދަވެފައި ވަނީ ވެސް އޮގަސްޓް ގައެވެ. މިމަސްތެރޭގައި ބޭރު ތެރޭގައި މާސްކް އެޅުން މަޖުބޫރުކޮށްފައި ވާއިރު ރޭގަނޑު 22:00 އާއި 05:00 އާދެމެދު ބޭރުގައި އުޅުން މަނާ ކޮށްފައި ވެއެވެ.

އަންހެނުންނާއި ކުޑަކުދިންނަށް ކުރާ ޖިންސީ ގޯނާގެ ވާހަކަތައް މިމަސްތެރޭގައި އަޑުގަދަ ވެގެންދިޔައެވެ. އޭގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ރޭޕް ކުރުމާއި ކުޑަކުދިންނަށް ކުރާ ޖިންސީ އަނިޔާއަކީ ބޮޑެތި ކުށްތަކެއް ކަމަށް ހަދާ މަޖިލީހުން ބިލެއް ފާސްކޮށްފައިވެއެވެ.

ނޭޝަނަލް ޑިޒާސްޓަރ އޮތޯރިޓީން މިއަހަރުގެ ތެރޭގައި ކުރި ޚަރަދުތަކުގައި ކޮރަޕްޝަން އުޅޭ ކަމަށް އޭސީސީން ހާމަކޮށްފައި ވަނީ ވެސް ސެޕްޓެމްބަރ މަސް ތެރޭގައެވެ. ހަމައެހެންމެ އާންމުންނާއި ސިޔާސީ އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކުގެ ފާޑު ކިޔުން އަމާޒުވި އިންޑިއާގެ ކާގޯ ފެރީގެ ޚިދުމަތްވެސް ފެށިގެން އައީ ސެޕްޓެމްބަރ ގައެވެ.

ކޮވިޑް ބަލީގެ ނުރައްކަލަށް ބީރު ކަންފަތެއް ދެމުން އައި އެމެރިކާގެ ރައިސް ޑޮނާލްޑް ޓްރަމްޕަށް މި ބަލި ޖެހިފައިވަނީ މި މަސްތެރޭގައެވެ. އަދި ހެލްތް މިނިސްޓަރު އަމީންގެ އިތުބާރު ނެތް ކަމުގެ މައްސަލަ މަޖިލިސްއަށް ވައްދަން އުޅުމުން، އެ މަނިކުފާނު ވަޒީރު ކަމުގެ މަސްއޫލިއްޔަތުތަކުން އެކަހެރިވެ ވަޑައިގަތީ ވެސް އޮކްޓޯބަރގައެވެ.

މީގެ އިތުރުން އެޗްޕީއޭގެ ހާއްސަ ހުއްދައިގެ ދަށުން، ކަރަންޓީނު ނުވެ ތިލަދުންމައްޗަށް ދަތުރުކުރި ބައެއްގެ ސަބަބުން ތިލަދުންމަތީގެ ގިނަ ރަށްރަށަކަށް ކޮވިޑުގެ ބިރު ފެތުރިގެންދިޔައެވެ. މި ކްލަސްޓާއާ ގުޅިގެން ކޮންޓެކްޓް ޓްރޭސިންގ ހެދުމަށް، ކުޅުދުއްފުއްޓާއި ހއ ދިއްދޫ، ށ ފުނަދޫ އަދި ހއ ހޯރަފުއްޓާއި ބާރަށުގެ އިތުރުން ހދ.ކުރިނބީ ،އެޗްޕީއޭއިން މޮނިޓަރިން އަށް ލިއެވެ. 17 އަށް ވުރެ ގިނަ މީހުން އެ ކްލަސްޓަރއިން ފައްސި ވިއެވެ.

މީގެއިތުރުން، ދަރިފުޅު ބަލިވެގެން އެތައް ބައެއްގެ ހަމްދަރުދީ އާއި އެހީ ލިބުނު ފިލްމީތަރި މުޙައްމަދު ޔުނާން އާއި އޭނަގެ އަންހެނުން ފާތިމަތު ރިހުލާ، ކުޑަ ދެ ކުއްޖަކަށް ޖިންސީ ގޯނާ ކުރިކަމުގެ ތުހުމަތުގައި ފުލުހުން ހައްޔަރުކުރީ ވެސް އޮކްޓޯބަރގައެވެ. އަދި ޝަރީޢަތް ނިމެންދެން އެދެމަފިރިން ބަންދުކުރަން ކޯޓުން އަމުރުކުރީވެސް އޮކްޓޯބަރގައެވެ.

މީގެ އިތުރުން ކޮވިޑާ ގުޅިގެން އެޗްޕީއޭއިން އެޅި ފިޔަވަޅުތަކަށް މިމަސްތެރޭގައި އިތުރު ލުއިތަކެއް ދިނެވެ. އެގޮތުން މާލެ ސަރަޙައްދުގައި ރޭގަނޑު ބޭރުގައި އުޅުމާއި އެއްގަމު އުޅަނދުފަހަރު ދުއްވުން މަނާވާ ގަޑިތަކަކީ 23:00 އިން ފަތިހު 4:00 ކަމުގައި ހަމަޖެއްސިއެވެ. އަދި ވިޔަފާރިކުރާ ތަންތަން ބަންދުކުރާ ގަޑިއަކީ 22:30 ކަމުގައިވެސް ހަމަޖެއްސިއެވެ.

އިގްތިސާދު އަލުން ދިރުވުމަށް 2021 ވަނަ އަހަރަށް އާ ލަނޑުދަނޑިތަކަކާ އެކު ރެކޯޑު ބޮޑު ބަޖެޓެއް މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅީ ނޮވެމްބަރގައެވެ. އަދި މިމަސްތެރޭ ބެޖްޓް ދިރާސާ ކުރުމަށްފަހު، 34.5 ބިލިޔަން ރުފިޔާގެ ބަޖެޓެއް މަޖިލީހުންވަނީ ފާސްކޮށްފައެވެ.

މީގެ އިތުރުން ކޮވިޑް-19ގެ ހާލަތު ރަނގަޅުވަމުން އަންނަ މިންވަރަށް ބަލައި ލުއި ދެމުން ގޮސް މާލޭގައި ބޭރުގައި އުޅުން މަނާ ވަގުތަކީ ރޭގަނޑު 12:00 އާއި 4:00 އާ ދެމެދު ކަމުގައި މި މަސްތެރޭގައި ހަމަޖެއްސިއެވެ.

މިމަސްވެގެންދިޔައީ އެމެރިކާއަށް މުހިންމު މަހަަކަށެވެ. މިގޮތުން އެޤައުމުގެ 46 ވަނަ ރައީސަކަށް ޖޯ ބައިޑަން އިންތިޚާބު ކުރިއެވެ. ނަމަވެސް އެމެރިކާގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕް އަށް އެނަތީޖާ ޤަބޫލު ނުކުރެވި، ބައެއް ސްޓޭޓްތަކުގެ ވޯޓުތައް އަލުން ގުނިއެވެ. ނަމަވެސް ނަތީޖާ އަށް ބަދަލެއް ނައުމުން، ޓްވިޓާ މެދުވެރިކޮށް އާންމުން ހަރަކާތްތެރި ކުރުވާ އެތައް ހަމަނުޖެހުމެއް ހިންގިއެވެ.

މިމަސް ތެރޭގައި ހިނގި ބޮޑު އެއް ހާދިސާއަކީ، އެމްޕީއެލްގެ މުވައްޒަފުންތަކެއް އެފްއެސްއެމްގެ މުވައްޒަފަކާ ގުޅިގެން، އަށް މިލިއަން ރުފިޔާގެ ބޮޑު ޚިޔާނާތެއް ހިންގި މައްސަލައެވެ. މިމައްސަލަ އެންމެ ފުރަތަމަ ފަޅާއަރުވާލީ އެމްޕީއެލް ގެ އޭރުގެ ޗެއާމަން މުޙައްމަދު ޒަކީ (ނަޒާކީ ޒަކީ)އެވެ. ނަމަވެސް އޭނާވަނީ އޭގެފަހުން އެމަޤާމުން އަމިއްލައަށް އިސްތިއުފާ ދެއްވާފައެވެ. އަދި އެމްޕީއެލް އިންނާއި އެފްއެސްއެމް އިން ވަނީ މިޚިޔާނާތުގައި ތުހުމަތުވާ މުވައްޒަފުން ސަސްޕެންޑު ކޮށްފައެވެ.

ޓޫރިޒަމް ނަގާ ކޮޅަށް ޖަހަން ސަރުކާރުން ކުރި ބުރަ މަސައްކަތުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން މިމަސްތެރޭ، ރާއްޖެއަށް 5 ލައްކަ ޓޫރިސްޓުން ގެނައުމަށް ހިފި އަމާޒަށް ވާސިލްވީ ޑިސެންބަރގައެވެ. ކޮވިޑްގެ ހާލަތަށް ބަލާއިރު، ކުރިން 14 ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް ކަރަންޓީނުވާން ޖެހޭ މުއްދަތު، 10 ދުވަހަށް ކުރުކޮށް މާލެ ސަރަޙައްދަށް ކުރިން އިއުލާނު ކުރި ކާފިއު އެއްކޮށް އުވާލެވުނެވެ. މީގެ އިތުރުން ވެސް ރާއްޖެއިން ބޭރުން އަންނަ ދިވެހިންނާއި ރާއްޖެއަށް ވޯކް ވިސާގައި އަންނަ ބިދޭސީން، 96 ގަޑިއިރު ނުވާ ޕީސީއާރު ނައްސި ޓެސްޓެއް އޮތް ނަމަ ކަރަންޓީނު ވާން ނުޖެހޭ ގޮތަށް ވެސް ނިންމިއެވެ. ހަމައެހެންމެ މާލޭގައި ދިރިއުޅޭ ރައްޔިތުންނަށް ކުރު ޗުއްޓީތަކަށް ރިސޯޓަށް ދިއުމުގެ ފުރުސަތު ވެސް ފަހިކޮށްދިނެވެ.

މީގެ އިތުރުން އަނިޔާވެރި ގޮތަކަށް މަރާލި އިބްތިހާލްގެ ގާތިލު، އޭނާގެ މަންމަ އާފިޔާ މުޙައްމަދުގެ މައްޗަށް ދަޢުވާ ސާބިތުވެ، 20 އަހަރަށް ޖަލަށް ލުމަށް ޙުކުމްކޮށްފައިވަނީ ވެސް މިމަސްތެރޭގައެވެ. އެހުކުމާއެކު އާފިޔާގެ މާޒީއާ ބެހޭގޮތުން ވެސް އެތައް ވާހަކަތަކެއް ފެންމަތިވެ، އޭނާގެ މައްޗަށް ވެސް ގިނަ މީހުން ހަމްދަރުދީވިއެވެ.